Coaching to pojęcie ostatnio coraz powszechniej kojarzone z zarządzaniem zasobami ludzkimi oraz karierą. Co właściwie oznacza i czy, jak głosi plotka, jest stosowany głównie wśród kardy menadżerskiej? Czy student może wykorzystać w jakiś sposób zdobycze coachingu?

Krótko mówiąc coaching z definicji oznacza proces, który pozwala na rozwój osobisty uczestnika takiego procesu. Co ważne, coaching jest narzędziem nastawionym na przyszłość, tworzenie oraz osiąganie celów, w opozycji do psychoanalizy, która bazuje na wyciąganiu wniosków ze zdarzeń z przeszłości. W związku z tym coaching traktuje się i wykorzystuje często jako metodę samodoskonalenia się oraz ujmuje w kontekście określenia ścieżek kariery. Poprzez auto-coaching wszystkie osoby, które nie są pewne czego tak naprawdę chciałyby w życiu mogą sobie pomóc – wszystko dzięki prostym metodom zadawania określonych pytań.

Coaching w biznesie

Przyczyn, dla których firmy decydują się na zatrudnienie u siebie coacha nie jest wiele – Coaching wykorzystywany jest w organizacjach w różnych celach: od rozwoju osobistego menedżerów i specjalistów, przez integrowanie zespołów, wypracowywanie wspólnego podejścia oraz strategii ­– mówi Tomasz Mnich, coach i trener, redaktor naczelny Leadership Excellence Magazine. Mimo, iż ceny za tego typu pomoc są często dość wysokie nie zniechęca to firm – Na rynku polskim ceny coachingu (w zależności od jego typu i tego, kto je realizuje) są dość silnie rozstrzelone. Wedle GP, na Śląsku za godzinną sesję z osobistym trenerem menedżer musi zapłacić od 500 do 700 zł. W Warszawie za takie samo spotkanie od 1,5 do 2 tys. zł, a członkowie zarządów do 4 tys. zł w górę – mówi Magda Robak, psycholog i trener ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Przyczyną obecnej popularności coachingu jest często nie tyle chęć pomocy innym, co moda na coaching; innym problemem z tym powiązanym jest przedmiotowe traktowanie tej sztuki – Często niestety coaching traktowany jest jako narzędzie „naprawy” człowieka. Jest to sprzeczne z założeniami i filozofią coachingu – mówi Tomasz Mnich. Trzeba bowiem podkreślić, iż idea coachingu jest zupełnie inna – Coaching to szansa na zwiększenie skuteczności firmy, poprzez jak najlepsze wykorzystanie i rozwinięcie talentów, potencjału pracowników. Są firmy, w których kultura coachingowa staje się kulturą organizacyjną lub jej ważnym elementem– wyjaśnia Kaja Kozłowska koordynator Life Coachingu w Collegium Civitas.

Coaching dla studenta

W jaki sposób student korzystać może z dobrodziejstw coachingu? Na pewno metoda ta pomocna będzie dla wszystkich tych, którzy nie podjęli jeszcze ostatecznej decyzji odnośnie drogi zawodowej. – Najważniejsze pytanie jakie warto sobie regularnie zadawać myśląc o własnej karierze jest pytanie „Why?”. Każda decyzja, którą podejmujemy w kontekście własnej ścieżki rozwoju powinna być weryfikowana poprzez zrozumienie na czym nam naprawdę zależy: Co dzięki tej decyzji uzyskają inni oraz co ja uzyskam? Co jest dla mnie ważne? Po co chcę to robić? Co mnie naprawdę motywuję i fascynuje? W czym czuje się dobrze? Jakie są moje talenty i silne strony? – wylicza Tomasz Mnich, coach i trener, redaktor naczelny Leadership Excellence Magazine. Coaching jako metoda skupia się na podmiotowości klienta czyli osoby coachowanej. – Podstawowe założenie coachingu mówi, że Klient posiada wszystkie zasoby i potencjał, umożliwiające mu skuteczne funkcjonowanie. Zadaniem coacha jest pomóc mu w odkryciu tego potencjału – podkreśla Magda Robak, psycholog i trener ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. W związku z tym efekty pracy są dla klienta zawsze zadowalające, bowiem zawsze są wyrazem jego wewnętrznej potrzeby, nie zawsze wszak uświadomionej.

Gdzie szukać coacha?

Profesjonalni coachowie to koszt rzędu kilkuset złotych za godzinną sesję. Czy w związku z tym przeciętny student nie ma szans na pomoc profesjonalisty? Oczywiście nie – Na rynku funkcjonuje wielu coachów, którzy rozpoczynają swoją ścieżkę kariery. Przeszli szkolenia, wstępną praktykę i są gotowi do pomagania innym. Bardzo często są skłonni przeprowadzić sesje za darmo, albo za niewielką opłatą w celu doskonalenia praktyki – twierdzi Tomasz Mnich, coach i trener, redaktor naczelny Leadership Excellence Magazine. Warto pamiętać, że to nasze samopoczucie w trakcie sesji oraz zaufanie do osoby nam pomagającej powinny zawsze pozostać najważniejszym czynnikiem wyboru coacha. Istnieje także inicjatywa non-profit, która każdemu studentowi daje szansę na nawiązanie kontaktu z coachami. – Jest to Coaching Support Group ­ – mówi Magda Robak, psycholog i trener ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej – Na comiesięcznych spotkaniach można przekonać się czym jest coaching, spotkać coachów oraz osoby, które są tematem zainteresowane lub kształcą się w tym kierunku. Dużym plusem takiego sposobu szukania potencjalnego coacha jest możliwość osobistego spotkania i sprawdzenia, czy sposób działania tej konkretnej osoby nam odpowiada. Podczas spotkań CSG można również skorzystać z bezpłatnych sesji coachingowych oraz wziąć udział w wymianie doświadczeń Uczestników różnych szkół coachingu. O innej jeszcze metodzie pozwalającej skorzystać z dobrodziejstw coachingu mówi Kaja Kozłowska, koordynator Life Coachingu w Collegium Civitas – Coachowie prowadzą także sesje skypowe i telefoniczne. Taki sposób pracy jest bardzo popularny i także polscy coachowie proponują taki udział w sesjach. Jedno jest pewne – niezależnie od wysokości rachunku za usługi coachingowe należy ten wydatek traktować jako inwestycję – zauważa.

Coaching a mentoring i tutoring

W tym kontekście warto wspomnieć o mentoringu, który jest akademicką metodą kształcenia bliską coachingowi. – Mentoring akademicki to metoda wprowadzająca nowe i odtwarzająca zagubione na współczesnych uczelniach standardy kształcenia – mówi Michał Rupert, koordynator projektu „Kuźnia Liderów – Szkoła Mentorów” z Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP w Warszawie. Najważniejszym z nich jest podmiotowe podejście do studenta w relacji uczeń-mistrz stanowiące warunek prawdziwego zaangażowania studenta we własny rozwój zgodnie z filozofią empowermentu. Metoda ta zapewnia inspirujący dla studenta strumień wiarygodnych informacji zwrotnych, które budują jego samoświadomość, służą analizie mocnych i słabych stron, stanowią wsparcie w podejmowanych wyzwaniach oraz stymulują jego kreatywność i przedsiębiorczość. W efekcie student otrzymuje wsparcie w adaptacji do nowych zadań, wynikających z wybranej ścieżki zawodowej, w rozwijaniu własnych umiejętności zgodnie z jego indywidualnymi potrzebami i talentami, w odkrywaniu swojego potencjału i budowaniu wewnętrznej motywacji. Warto także wiedzieć, iż wiele projektów związanych z kwestiami coachingu i tutoringu czy mentoringu jest współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Jednym z nich, wdrażanym w bieżącym roku przez Wyższą Szkołę Pedagogiczną Towarzystwa Wiedzy Powszechnej w Warszawie, jest „Nowoczesny Wykładowca – tutor i coach”. – Projekt w swym założeniu ma odmienić relacje między wykładowcą a studentem. W nowej relacji wykładowca wcielający się w rolę tutora jest mistrzem, który posługując się narzędziami coachingowymi potrafi odpowiednio pokierować talentem podopiecznego. Skuteczne kształcenie metodą tutoringu wymaga bycia blisko siebie, swojego otoczenia, indywidualnych i społecznych wyzwań, zaś rozwój studenta opiera się zawsze na osobistej transformacji dzięki bezpośredniej, długofalowej współpracy z wykładowcą. Dzięki temu student ma szansę na wzmocnienie aktywności naukowej, pewności siebie, zasobów swojej kreatywności oraz innowacyjności.Coaching jest tu skutecznym narzędziem wspomagającym efektywne uczenie się i wyznaczanie celów rozwojowych i zawodowych – mówi Izabela Bach Specjalista ds. informacji i promocji projektu.

Autocoaching

Specjaliści są zgodni, że podejście coachingowe nie jest sprawą jednorazową czy zarezerwowaną na czas sesji coachingowych. Coachem się jest, a nie bywa. Podobnie rzecz się ma jeśli chodzi o podejście klienta czyli osoby coachowanej. – Coaching jest zdecydowanie metodą , której można się nauczyć i wykorzystywać w stosunku do wyzwań których się podejmujemy, w sytuacji gdy nie mamy możliwości wzięcia udziału w sesji coachingowej – podkreśla Kaja Kozłowska, koordynator Life Coachingu w Collegium Civitas. Trzeba jednak pamiętać, iż z definicji coaching zakłada pomoc drugiej osoby – Coaching zakłada wsparcie drugiej osoby, ponieważ ona widzi często więcej niż my sami. Auto coaching nie da nam tego co daje coaching realizowany przez drugą osobę, choć oczywiście warto poddawać się zawsze procesowi autorefleksji – twierdzi Tomasz Mnich, coach i trener, redaktor naczelny Leadership Excellence Magazine.

Jak zostać coachem?

W związku z popularnością coachingu jako metody wykorzystywanej w biznesie, zwłaszcza wśród kadry managerskiej, coraz więcej uczelni tworzy kierunki związane z tą tematyką. Wedle raportu Szkoła dla coacha, Polskiej Izby Firm Szkoleniowych z 2009 roku w tym okresie w Polsce kursy certyfikujące oferowały 22 firmy szkoleniowe oraz 11 szkół wyższych (studia podyplomowe) – Coaching może być zarówno podstawowym źródłem utrzymania, jak i „pracą po godzinach”, traktowaną jako sposób na dorabianie. Na rynku mówi się, że w coachingu nie ma górnej granicy zarobków – mówi Magda Robak, psycholog i trener ze Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej. Warto jednak zauważyć, iż nastawienie na zarobki nie mieści się szczególnie w filozofii coachingu. Mówi o tym Tomasz Mnich, coach i trener, redaktor naczelny Leadership Excellence Magazine – Jeśli ktoś myśli o zarabianiu na coachingu to najprawdopodobniej jeszcze nie jest gotowy do pracy w tym zawodzie. Coaching to przede wszystkim proces nastawiony na pomaganie innym. Oczywiście pieniądze, które mu towarzyszą mogą być spore. Moje osobiste doświadczenia pokazały, że nastawienie na zarabianie dużych pieniędzy ogranicza dostęp do klientów. Wierzę w filozofię „givers gain”. Im więcej z siebie dajesz innym tym więcej do Ciebie wróci.

Niezależnie od naszych możliwości i sytuacji na rynku pracy warto zmierzyć się z pytaniem czy to co robię bądź planuję robić w moim życiu zawodowym jest naprawdę zgodne z moim wewnętrznym przekonaniem; nie da się bowiem bez takiego przekonania dobrze wykonywać pracy. Coaching pomaga znaleźć pomysł na samorealizację, rozwiązanie tej kwestii sprowadzając do uruchomienia potencjału wiedzy i kompetencji danej osoby. Jednocześnie kwestie takie jak zarządzania czasem i pracą, które coaching podejmuje, pomocne są na każdym etapie życia.

Rodzaje coachingu

• BUSINESS COACHING – coaching dla szefów firm/ lub ogólnie coaching biznesowy

• LIFE COACHING – forma wsparcia ludzi, którzy chcą poprawić pewne obszary swojego życia albo ogólną jego jakość

• EXECUTIVE COACHING – coaching wyższej kadry menadżerskiej/ w zakresie zarządzania

• MANAGER COACHING – coaching dla menadżerów/ w zakresie zarządzania

• CORPORATE – coaching korporacyjny/ w zakresie celów korporacji

• LEADERSHIP COACHING – coaching liderski/ w zakresie kompetencji przywódczych

• VIP COACHING – coaching dla osób zajmujących kluczowe stanowiska

• PROFESSIONAL COACHING – coaching zawodowy/ dla konkretnych grup profesjonalistów

• CAREER COACHING – coaching ścieżek kariery

• TEAM COACHING – coaching zespołowy/ dla grup i zespołów

• PERFORMANCE COACHING – coaching ukierunkowany na poprawę efektywności

• PERSONAL COACHING – coaching osobisty

• SPORT COACHING – coaching w sporcie

• WELLNESS COACHING – coaching w zakresie zdrowia, urody i dobrego samopoczucia

• FAMILY COACHING – coaching rodzinny/ dla rodzin

• TEEN COACHING – coaching dla nastolatków

• SPIRITUAL COACHING – coaching w zakresie duchowości