Eurostudent

Portal dla studentów - kariera, praktyki, staże, praca, studia, rozrywka, konkursy. Magazyn Eurostudent

Czym jest GOZ? Weź udział w konkursie i wspólnie z nami wspieraj środowisko!

Zapraszamy studentów do udziału w konkursie Stena Circular Economy Award. 

Gospodarka cyrkularna, zwana także gospodarką o obiegu zamkniętym (GOZ), to coś więcej niż jeden z najważniejszych trendów w zakresie ochrony środowiska. To model produkcji i konsumpcji, który jest niezbędny do tego, aby w naszym podejściu do zużycia zasobów dokonała się przełomowa zmiana. Na czym polega gospodarka cyrkularna i co możemy zrobić, aby jej założenia wdrożyć w życie już dziś?

W wielkim skrócie możemy powiedzieć, że gospodarka o obiegu zamkniętym polega na racjonalnym i efektywnym wykorzystaniu zasobów oraz minimalizowaniu negatywnego wpływu wytwarzanych produktów na środowisko. W praktyce oznacza to m.in. wzięcie przez producentów pełnej odpowiedzialności za wytwarzane przez nich produkty – od momentu produkcji aż po recykling.

Celem modelu cyrkularnego jest takie zaprojektowanie produktu, aby po jego zużyciu zapewnić jak najwyższy poziom obiegu surowców, z których został on wykonany. GOZ nie traktuje zużytych produktów jak odpadów przeznaczonych do wyrzucenia, lecz poszukuje możliwości ich naprawy oraz ponownego użycia, a także maksymalnego recyklingu materiałów wykorzystanych do ich produkcji. Brzmi dobrze? Owszem, ale, jak mawiają Anglicy: „Łatwiej powiedzieć, niż zrobić” (ang. easier said than done).

Jak wdrożyć GOZ?

Skuteczne wprowadzenie w życie innowacyjnych rozwiązań GOZ możliwe jest tylko przy długofalowej współpracy wszystkich stron zaangażowanych w proces produkcji i konsumpcji towarów. Potrzebna jest z jednej strony kooperacja tzw. dużych graczy: państw członkowskich Unii Europejskiej, miast, regionów i przedsiębiorstw, z drugiej zaś zmiana zachowań i sposobu myślenia obywateli. Podstawą do działania jest pakiet aktów prawnych dotyczących gospodarki o obiegu zamkniętym (Circular Economy Package), opublikowany przez Komisję Europejską (KE) w grudniu 2015 r.

Model cyrkularny jest także jednym z priorytetów polityki Unii Europejskiej. Ambicją wszystkich członków UE jest m.in. osiągnięcie do 2030 roku następujących poziomów recyklingu: 70% dla odpadów opakowaniowych, 60% dla odpadów komunalnych, 55% dla plastiku, 60% dla aluminium, 80% dla metali żelaznych.

Dodatkowo wprowadzany jest tzw. system rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Nakłada on na producentów organizacyjny i finansowy obowiązek związany z losem produktu – także wtedy, gdy staje się on odpadem.

Świadomość i odpowiedzialność

Coraz więcej firm – także w Polsce – rozumie znaczenie prowadzenia biznesu w sposób odpowiedzialny. Świadczy to nie tylko o świadomości, iż obecnie mamy do czynienia z projektowaniem na nowo systemów przemysłowych, łańcuchów dostaw oraz modelu konsumpcji. Wdrażanie założeń GOZ to dla wielu przedsiębiorstw także szansa na uzyskanie przewagi konkurencyjnej z uwagi na to, że coraz więcej konsumentów zwraca uwagę, w jaki sposób wyprodukowany został towar, który nabywają. Odpowiedzią na te potrzeby są konkursy dla biznesu i środowiska akademickiego, pozwalające na wymianę pomysłów i doświadczeń w obszarze GOZ. Jednym z nich jest Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego. Wśród celów, jakie stawia sobie organizator tej inicjatywy, należy wymienić: promocję GOZ oraz wyłonienie najbardziej efektywnych, innowacyjnych i kreatywnych rozwiązań w tym obszarze, jak również aktywizację organizacji i jednostek naukowych do stosowania dobrych praktyk w tym zakresie. Ważnym aspektem konkursu jest także nagrodzenie studentów za najciekawsze propozycje wdrożenia GOZ lub akcji społecznej promującej tę ideę.

Student a GOZ

Jak studenci mogą przysłużyć się wdrożeniu założeń GOZ w polskich realiach? W ramach konkursu Stena Recycling mogą oni zgłaszać swoje pomysły na wprowadzenie rozwiązań GOZ lub promocję gospodarki cyrkularnej w firmach lub w społeczeństwie, a w efekcie otrzymać możliwość prezentacji swojej idei biznesowi. Aby wziąć udział w konkursie, wystarczy wypełnić formularz na stronie firmy. Wśród nagród dla najlepszych pomysłodawców przewidziano notebook oraz możliwość dofinansowania wybranego kursu biznesowego lub grant w wysokości 10 tys. złotych na realizację swojego pomysłu. W ubiegłorocznej edycji konkursu zwycięski projekt autorstwa Agnieszki Chmury z Uniwersytetu Warszawskiego obejmował utworzenie tzw. Klastra Cyrkularnego, czyli porozumienia podmiotów publicznych, prywatnych i społecznych w celu wprowadzenia zasad gospodarki cyrkularnej na określonym obszarze. W roku 2020 uznanie jury konkursu zyskały: projekt aktywnego zaangażowania osadzonych w zakładzie karnym w produkcję unikatowych produktów (pokrowiec na laptop, telefon, tablet) minimalizujących odpad poprodukcyjny oraz pomysł wprowadzenia opakowania kurierskiego wielokrotnego użytku, wykonanego z tzw. zielonych polimerów. Zgłoszenia do najnowszej, VI edycji konkursu przyjmowane są od 9 stycznia do 12 lutego 2023 r.

Dlaczego warto zaangażować się w temat GOZ?

W czasach nadmiernego i nieracjonalnego wykorzystania nieodnawialnych surowców gospodarka cyrkularna jest szansą dla obecnych i przyszłych pokoleń na życie w bardziej zrównoważonym świecie. Aby możliwe było przejście z gospodarki linearnej (bazującej na cyklu: produkcja – dystrybucja – konsumpcja – odpad) na gospodarkę cyrkularną, oprócz wspomnianej wyżej odpowiedzialności producentów za tworzone przez nich wyroby, konieczna jest także zmiana podejścia społeczeństwa w tej kwestii. Aby coraz więcej osób dokonywało dobrych dla środowiska wyborów konsumpcyjnych (tzn. kupowało produkty firm odpowiedzialnych społecznie), potrzebne są działania uświadamiające i kampanie edukacyjne. Studenci, jako jedna z najbardziej aktywnych grup osób w wieku produkcyjnym, odgrywają bardzo ważną rolę w tym procesie. To przede wszystkim młodzi ludzie nadają ton świadomości ekologicznej społeczeństwa, a ich działania i codzienne wybory wpływają na decyzje podejmowane przez inne grupy społeczne.

Co zyskujemy jako społeczeństwo i mieszkańcy Ziemi dzięki wdrożeniu założeń gospodarki cyrkularnej? Wśród najważniejszych korzyści wynikających z wdrożenia modelu gospodarki o obiegu zamkniętym jedna z międzynarodowych firm doradczych wymienia: uniezależnienie rozwoju gospodarczego od konsumpcji ograniczonych zasobów, wzbogacenie kapitału naturalnego przez oddzielenie materiałów biologicznych od sztucznych oraz stworzenie możliwości regeneracji elementów ekosystemu. Zrównoważone projektowanie produktów i planowanie utrzymania wykorzystywanych materiałów w obiegu pozwalają nie tylko na ich optymalizację, ale także kreują innowacyjne rozwiązania i pobudzają rozwój nowych technologii.


Stena Circular Economy Award – Lider Gospodarki Obiegu Zamkniętego

Konkurs został zainicjowany w 2017 roku i jest pierwszą w Polsce inicjatywą, która ma na celu nagrodzenie firm – Liderów GOZ – które wdrażają lub promują gospodarkę o obiegu zamkniętym. W ramach konkursu swoje inicjatywy mogą zgłaszać zarówno start-upy, jak i większe przedsiębiorstwa działające w Polsce. W poprzednich edycjach Liderami GOZ zostały m.in. firmy takie jak: Kaufland, IKEA Retail czy woshwosh.

W konkursie nagradzani są także studenci, którzy mają pomysł na promocję lub wdrażanie GOZ do społeczeństwa lub biznesu. Dzięki temu tworzona jest platforma do wymiany doświadczeń i edukacji.

Inicjatywa Stena Circular Economy Award została m.in. nagrodzona certyfikatem Świadomego Wyboru „Newsweeka” 2021 w kategorii „Zmieniamy świat na lepsze” oraz wyróżniona w X edycji Listków CSR POLITYKI.

Zgłoszenia do bieżącej edycji konkursu przyjmowane są od 9 stycznia do 12 lutego 2023 r. na stronie: www.stenarecycling.pl/stena-circular-economy-award/