Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej otworzyło przed młodymi ludźmi nowe perspektywy. Szansa na naukę za granicą, stypendia unijne i możliwość swobodnego podróżowania po krajach należących do Wspólnoty to tylko niektóre z nich. Integracja Polski z Unią zrodziła też zapotrzebowanie na specjalistów w dziedzinie ekonomii i prawa europejskiego, którzy potrafią praktycznie zastosować zdobytą wiedzę z korzyścią dla naszego kraju. W odpowiedzi na wymagania rynku pracy powstał nowy kierunek studiów – europeistyka.

Studia europejskie nie są nowością dla innych państw na świecie, gdyż idea ich uruchamiania sięga czasów powstawania pierwszych instytucji jednoczących Europę, czyli ponad pół wieku temu! Początkowo studia te rozwijały się w dwóch kierunkach. Pierwszy (honorowany głównie na uniwersytetach w Ameryce i w Azji) za cel nadrzędny stawiał opanowanie encyklopedycznej wiedzy o Europie, obejmującej takie zagadnienia, jak historia, literatura oraz nauka języków obcych. Drugi (zapoczątkowany w 1950 roku w belgijskim College d’Europe) miał charakter bardziej integracyjny: otwierał przed studentami tajniki prawa, administracji i gospodarki europejskiej. W Polsce tą problematyką zainteresowano się na początku lat dziewięćdziesiątych, jednak kierunek europeistyka został uznany przez Ministerstwo Edukacji i Sportu za oficjalny dopiero w 2003 roku. Studia europejskie przechodziły zatem stopniową ewolucję, by obecnie stać się istotną dziedziną nauczania. To właśnie ten kierunek ma za zadanie dostarczać Polsce wykwalifikowanej kadry, która sprawnie i umiejętnie poprowadzi nas przez trudny proces dostosowywania się do unijnych norm.

– W czasie przygotowań do matury poznałam ideę Richarda Coudenhove-Kalergiego, który mówił, że narody europejskie są jak jedno drzewo – o jednym pniu i korzeniach, ale o wielu gałęziach, które są odrębnymi narodami. Spodobało mi się to. Dlatego poszłam na europeistykę – mówi Małgosia, studentka Centrum Europejskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Studia nad integracją europejską pozwalają nie tylko poznać cele i idee przyświecające zjednoczeniu państw Europy, ale także zasady działania Unii od kuchni, czyli aspekty prawne i gospodarcze. Europeistyka jako kierunek interdyscyplinarny daje także wiedzę na temat funkcjonowania państwa i stosunków międzynarodowych oraz zagadnień z takich dziedzin, jak socjologia i politologia. Kto jednak liczy na to, że na studiach zetknie się z problematyką czysto humanistyczną, tego może spotkać rozczarowanie. Studentów europeistyki obowiązuje zaliczenie z ekonomii, informatyki, a nawet statystyki! Ci, których zniechęca królowa nauk, odetchną z pewnością na lektoratach – zwykle do wyboru są dwa języki obce, w tym obowiązkowo angielski.

Teoria teorią, jednak aby po studiach zdobyć upragnione stanowisko urzędnika europejskiego, jeszcze w trakcie nauki warto zadbać o doświadczenie. Na niektórych uczelniach aby uzyskać dyplom ukończenia europeistyki, należy obowiązkowo zaliczyć praktyki studenckie. Możliwości jest wiele: przyszli magistrzy najchętniej szlifują umiejętności w instytucjach centralnych takich jak ministerstwa, urzędy, centra informacji europejskiej, ambasady i konsulaty. Praktyczne przygotowanie można też uzyskać w trakcie zajęć na uczelni. – Na zajęciach z Integracji Polski z Unią Europejską mieliśmy za zadanie opracować projekt wykorzystania funduszy unijnych, a następnie wypełnić wniosek do Europejskiego Funduszu Społecznego o dofinansowanie – opowiada Kinga, studentka trzeciego roku europeistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. – O ile to pierwsze nie stanowiło dla nas większego problemu (wymyśliliśmy, że kierowcom autobusów miejskich z pewnością przydałyby się kursy języka angielskiego do porozumiewania się z turystami), to przebrnięcie przez plik stron wniosku aplikacyjnego stanowiło dla nas nie lada wyzwanie – śmieje się Kinga.

Najwięcej ofert pracy dla absolwentów studiów europeistycznych płynie z instytucji zajmujących się pozyskiwaniem i wykorzystywaniem funduszy europejskich oraz administrowaniem programami unijnymi. Ale nie tylko. Konieczność poszerzania wiedzy o Unii Europejskiej przez słabo jeszcze zorientowane w tej tematyce społeczeństwo polskie otwiera europeistom drzwi do rozmaitych placówek informacyjnych, instytucji dokumentacji europejskiej, wydawnictw i firm doradczych dla rolników, małych i średnich przedsiębiorstw. Największym zainteresowaniem wśród osób, które ukończyły studia europeistyczne, cieszą się jednak wolne miejsca pracy w administracji samorządowej i państwowej oraz organach Wspólnot Europejskich. Absolwenci mogą także szukać zatrudnienia w szkołach, jednak aby mieć stosowne uprawnienia do nauczania, w trakcie studiów muszą zaliczyć blok przedmiotów pedagogicznych. Szansę taką mają m.in. studenci europeistycznych studiów filozoficzno-historycznych na UMCS w Lublinie.

Razem ze wzrostem wiedzy na temat Unii Europejskiej wśród młodych Polaków rośnie zainteresowanie kierunkiem studiów z nią związanym. Średnia ogólnopolska kandydatów na studia europeistyczne to siedem osób na jedno miejsce. Jak podała Gazeta Wyborcza w pierwszym roku oficjalnego istnienia europeistyki o 100 miejsc na ten kierunek na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu rywalizowało aż 3362 maturzystów. Aby z powodzeniem zdać na europeistykę, największy nacisk trzeba położyć na przedmioty humanistyczne. W ubiegłym roku na Uniwersytecie Jagiellońskim punkty przyznawane były za wyniki z egzaminów maturalnych z języka polskiego i obcego oraz do wyboru z geografii, historii lub wiedzy o społeczeństwie. Dodatkowo należało zdać egzamin testowy ze współczesnych zagadnień międzynarodowych i podstaw wiedzy o integracji europejskiej. W Centrum Europejskim Uniwersytetu Warszawskiego przedmioty brane pod uwagę w postępowaniu kwalifikacyjnym to język obcy oraz dwa przedmioty wybrane spośród: wiedza o społeczeństwie, historia, geografia lub drugi język obcy. Jak najlepiej przygotować się do egzaminów? – Mnie najbardziej pomogły słynne trojaczki, czyli Najnowsza historia świata w trzech tomach – twierdzi Kinga. Oprócz systematycznej nauki warto także zaangażować się w działalność szkolnych klubów europejskich, która z pewnością przyniesie nam wymierne korzyści w postaci uporządkowanej wiedzy na temat Unii. Co ambitniejsi mogą pokusić się o udział w ogólnopolskich olimpiadach z wiedzy o Unii Europejskiej, których wygrana procentuje uzyskaniem maksymalnej liczby punktów w procesie rekrutacji, a co za tym idzie – indeksu na uczelnię. 

Szkolny Klub Europejski jest formą współpracy nauczycieli i uczniów. Działa podobnie jak różnego rodzaju koła zainteresowań. Zajmuje się on, jak sama nazwa wskazuje, upowszechnianiem wiedzy o Europie – państwach, historii, geografii, sztuce, nauce, sławnych ludziach, instytucjach i organizacjach, integracji europejskiej wśród członków klubu, innych uczniów szkoły, a także rodziny, znajomych, mieszkańców miejscowości czy regionu. Uczy młodych ludzi aktywności, tolerancji, szacunku dla różnic kulturowych i odmienności innych narodów, umiejętności poszukiwania informacji, współpracy w grupie, realizacji założonych celów. Zdobyta wiedza i doświadczenie mogą okazać się pomocne w kontynuowaniu nauki w szkole średniej, dostaniu się na interesujący kierunek na studia, a w przyszłości na znalezieniu pracy. (źródło: www.ske.ukie.gov.pl)