Pandemia wymusiła przejście edukacji wyższej w tryb zdalny. To spowodowało konieczność mierzenia się z nowymi wyzwaniami. Jak uczelnie wspierają rozwój studentów w czasie pandemii? Mówią o tym dr hab. Elżbieta Rokosz, prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego, prorektor ds. studenckich i kształcenia, rektor Politechniki Lubelskiej prof. dr hab. inż. Zbigniew Pater, dr hab. Krzysztof Korotkich, prorektor ds. kształcenia Uniwersytetu w Białymstoku oraz dr Anna Stolińska, prorektor ds. studenckich Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Dr hab. Elżbieta Rokosz,
prof. Uniwersytetu Rzeszowskiego, prorektor ds. studenckich i kształcenia
Rozwój pandemii zmienił nasze życie na każdym poziomie, wpływając również znacząco na sposób kształcenia i na tzw. „życie studenckie”. W semestrze zimowym 2020/21, pomimo działania wciąż w poczuciu niepewności, zostały już wypracowane mechanizmy funkcjonowania uczelni w systemie pracy zdalnej i wspierania rozwoju naukowego oraz osobistego studentów.
Działania UR skierowane do studentów w dobie pandemii, wspierające ich rozwój, to:
- realizacja projektów naukowych i popularnonaukowych w formie zdalnej (prowadzona jest działalność kół naukowych, organizowane są konferencje studenckie, spotkania naukowe w formie webinariów, wydarzenia cykliczne, jak np. Noc Biologów),
- konsultacje online z doradcą zawodowym,
- szkolenia prowadzone przez doradców zawodowych na temat odnalezienia się na rynku pracy oraz radzenia sobie ze stresem w dobie pandemii,
- szkolenia oraz spotkania z pracodawcami online,
- udostępnianie ciekawych wydarzeń online,
- udostępnianie ofert pracy, praktyk, staży realizowanych zdalnie,
- pomoc w organizacji praktyk ponadprogramowych realizowanych zdalnie.
Inne działania podejmowane przez UR:
- możliwość ubiegania się o całkowite lub częściowe zwolnienie z opłaty za świadczone usługi edukacyjne, a także uzyskania zapomogi przez studentów, którzy na skutek pandemii wirusa SARS-Cov-2 znaleźli się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej,
- możliwość dostosowania procesu edukacyjnego do indywidualnych potrzeb studenta poprzez udzielenie indywidualnej organizacji studiów studentom, którym pandemia uniemożliwia obecność na zajęciach dydaktycznych.
Prof. dr hab. inż. Zbigniewa Patera, Rektor Politechniki Lubelskiej
Pandemia to trudny okres dla nas wszystkich – pracowników i studentów uczelni. Niemal codziennie musimy rozwiązywać problemy, z którymi nigdy wcześniej nie było dane nam się mierzyć. Zawsze jednak na pierwszym miejscu stawiamy bezpieczeństwo i rozwój naszych studentów oraz zapewnienie im ciągłości zajęć na możliwie jak najwyższym poziomie.
Jak większość polskich uczelni, zdecydowaliśmy się na prowadzenie zajęć w formie zdalnej. Szybko okazało się, że technologie cyfrowe oferują możliwości i potencjał, które mogą przyczynić się do nowej jakości procesów nauczania i uczenia się. Wielu nauczycieli stosuje interaktywne, warsztatowe metody pracy ze studentami oraz korzysta z nowych kanałów komunikacji – wirtualne dyżury, wideorozmowy, dyskusje na czacie. Obecna sytuacja udowodniła, jak duże znaczenie mają we współczesnym świecie szeroko rozumiane multimedia. Stąd pomysł na otwarcie kierunku inżynieria multimediów wraz ze studiem telewizyjnym znajdującym się w nowym budynku Cen-Tech. Jednocześnie, zachowując reżim sanitarny, umożliwiamy studentom korzystanie z naszej infrastruktury, aby mogli przeprowadzić badania do pracy dyplomowej.
Zdajemy sobie sprawę, że część studentów w tym trudnym okresie zmaga się z różnymi problemami, w tym finansowymi. Postanowiliśmy więc obniżyć opłatę za studia niestacjonarne oraz punkt ECTS o 25%, a także zwolnić z opłaty studentów, którzy z powodu pandemii nie mogli w terminie złożyć pracy dyplomowej. Wyszliśmy również z inicjatywą pomocy w organizacji staży studenckich w jednostkach Politechniki Lubelskiej. Sfinansowaliśmy testy w kierunku koronawirusa dla studentów przyjeżdżających z zagranicy, głównie Ukraińców i Białorusinów. Dzięki współpracy z pracownikami Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, oferujemy studentom darmową pomoc psychologiczną.
Dr hab. Krzysztof Korotkich, Prorektor ds. kształcenia Uniwersytetu w Białymstoku
Okres pandemii okazał się dla edukacji – także akademickiej – ogromnym wyzwaniem. Konieczność zmiany trybu nauczania na zdalny przyniosła sporo problemów, które musieliśmy rozwiązać. Przede wszystkim organizacyjnych i logistycznych. Dotyczyły one zarówno naszej kadry, jak i studentów. Dla przykładu, szybko okazało się, że nie wszyscy nasi studenci mają w swoich miejscach zamieszkania odpowiedni sprzęt, a zwłaszcza dostęp do internetu o odpowiedniej przepustowości. Takim żakom umożliwiliśmy korzystanie z pomieszczeń i wyposażenia uczelni, np. z pracowni komputerowych. Ponadto przed rozpoczęciem bieżącego roku akademickiego zinwentaryzowaliśmy posiadany sprzęt i okazało się, że dysponujemy też komputerami, które możemy w razie potrzeby nieodpłatnie użyczyć studentom.
Technologia to jednak tylko jedna strona medalu. Zdalne nauczanie jest też testem dla naszych kompetencji, relacji i mocno odbija się na naszym samopoczuciu. Z tego powodu systematycznie organizujemy wsparcie dla studentów i wykładowców w zakresie obsługi wykorzystywanych przez nas platform dydaktycznych. W ramach wsparcia psychologicznego przygotowaliśmy w marcu wykład „Jak wytrwać w pandemii” z wybitnym psychiatrą i terapeutą prof. Bogdanem de Barbaro w charakterze eksperta. Uruchomiliśmy też bezpłatne konsultacje psychologiczne, z których mogą korzystać także nasi studenci.
Fot. Łukasz Nowicki, UwB
Dr Anna Stolińska, Prorektor ds. studenckich Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie w przedłużającym się okresie pandemii stara się wspierać studentów na różnych płaszczyznach, nie tylko w aspektach związanych z realizacją studiów, ale także w sferze życia codziennego. Już na poziomie rekrutacji zmieniliśmy zasady dostarczania dokumentów tak, by przyszli studenci nie byli zmuszani do odbywania osobistych wizyt w biurach uczelni. Dla osób, które już studiują, wprowadziliśmy elektroniczną drogę składania wniosków stypendialnych, mamy również zwiększony fundusz przeznaczony na zapomogi dla studentów. Od dłuższego czasu funkcjonuje u nas system elektronicznych legitymacji studenckich, dzięki czemu nasi studenci nie muszą pojawiać się na uczelni w celu ich przedłużenia. Większość zajęć nadal odbywa się zdalnie (około 90%), a w murach uniwersytetu realizowane są tylko te ćwiczenia, które wymagają formy stacjonarnej − są to głównie zajęcia realizowane na kierunkach artystycznych, czy też w Instytucie Biologii. Dbamy o bezpieczeństwo mieszkańców domów studenckich, które dostosowaliśmy do wymogów sanitarnych − obecnie wielu studentów rozlokowanych jest w pokojach jednoosobowych. Poszczególne Instytuty uczelni zostały wzmocnione pod kątem wyposażenia technicznego, dokupiono sprzęt, który pozwala na przeprowadzanie zajęć czy też egzaminów w formie online. Akademickie Biuro Karier prowadzi zdalne spotkania i konsultacje doradców zawodowych ze studentami, szkolenia i warsztaty na temat aktywnego poszukiwania pracy. Bardzo dużo działań kierujemy w tym okresie na pomoc studentom niepełnosprawnym, dostosowując materiały do nauki online w zależności od schorzenia i indywidualnych potrzeb podopiecznych Biura Osób Niepełnosprawnych Uniwersytetu Pedagogicznego. Prowadzimy też stałe dyżury wsparcia psychologicznego dla studentów w kryzysach – w pierwszym okresie pandemii z pomocy naszych specjalistów skorzystała i nadal korzysta rekordowa liczba osób. Zarówno władze uczelni, jak i wykładowcy starają się, by czas pandemii nie wpłynął negatywnie na realizację życiowych planów naszych studentów, którym życzymy zdrowia i wytrwałości.
