NLP możemy wykorzystać także w studenckim życiu – na uczelni i w budowaniu swojej kariery. Umiejętność kontrolowania emocji – pozbywanie się lęku, radzenie sobie ze stresem i motywowanie się – są bardzo przydatne, ponieważ pozwalają poradzić sobie w sytuacjach egzaminacyjnych. Także umiejętności wpływania na innych – budowania udanych relacji oraz przekonywania – ułatwia kontakty z wykładowcami oraz z kolegamiz uczelni – podkreśla Agnieszka Ornatowska z firmy Instytutu Neu-rolingwistyki. Z drugiej strony właśnie znajomość NLP coraz częściej jest traktowana przez pracodawców jako jeden z najważniejszych argumentów w procesie rekrutacji. Student znający NLP po pierwsze będzie miał wielokrotnie większą szansę na zdobycie upragnionej praktyki/stażu, a w pracy wykaże się niesamowitymi zdolnościami komunikacyjnymi – mówi Krzysztof Sobota, certyfikowany mistrz i trener NLP z grupy trenerskiej Subiektywni.pl.

Do celu
Sprawdźmy zatem, jak wykorzystać techniki NLP w praktyce. Przyglądając się karierom „ludzi sukcesu”, zauważono, że większość z nich stawia sobie cele do zrealizowania w bardzo podobny sposób. Wjaki? Możemy sami spróbować. Idźmy za myślą Przemysława Turkowskiego, konsultanta, trenera-coacha z Polskiego Instytutu NLP. Pomyślmy o jednym ze swoich celów na najbliższy czas. Dajmy sobie chwilę i zapiszmy go w takiej formie, w jakiej przyszedł nam do głowy. A teraz sprawdźmy, czy jest on:
1. określony pozytywnie (tzn. czy opisuje stan pożądany – zgodnie z zasadą „chcę coś osiągnąć”);
2. wyrażony w jednym zdaniu (odnosi się do jednego celu), w trybie bezwarunkowym („chcę” zamiast „chciałbym”, „muszę” );
3. zależny od osoby (podjęcie i kontynuacja realizacji celu jest zależna od nas);
4. sprawdzalny (pomocne pytanie to: po czym (konkretnie) poznajesz, że osiągnąłeś swój cel?);
5. powiązany z określonym kontekstem (gdzie? kiedy? z kim? w jakiej sytuacji?);
6. ekologiczny (Czy osiągnięcie celu może spowodować ujemne skutki dla nas lub naszego otoczenia?).
Warto sprawdzić również zgodność celu z systemem wartości, koszty realizacji celu oraz zgodność celu z wizją swojej idealnej przyszłości i poczuciem swojej misji życiowej. Przykład – zamiast mówić: „Chciałbym umieć angielski”, mów: „Chcę móc porozumiewać się po angielsku w pracy i poznam to po tym, że będę rozumiany i będę swobodnie inicjować rozmowy w tym języku. Poświęcę trzy razy w tygodniu godzinę na uczenie się przy pomocy samouczka i płyt CD” – tłumaczy Przemysław Turkowski z Polskiego Instytutu NLP. Jeżeli udało nam się zapisać cel w formie jednego, zdecydowanie brzmiącego, pozytywnego zdania według powyższych zasad, to oznacza to, że jesteśmy na dobrej drodze do jego realizacji. W ten sposób możemy zakładać cele związane z praktykami, pracą, ścieżką kariery.

Konieczna kotwica
Inną techniką jest zakotwiczanie, które pozwala na osiągnięcie danego stanu emocjonalnego „na zawołanie” np. relaksu, spokoju podczas rozmowy kwalifikacyjnej czy pierwszego dnia w pracy. Zapewne zdarzyło nam się poczuć jakiś zapach np. perfum, który przywołał stany i emocje z przeszłości. A może to była piosenka lub smak jakiejś potrawy? Przywołanie bodźca sprawia, że wywołujemy związaną z nim emocję. To właśnie jest zakotwiczanie. Kotwica to bodziec, którym może być dźwięk, obraz, dotyk. Zakotwiczanie polega na powiązaniu bodźca z daną sytuacją. Jak to zrobić? Wskazówek udziela Sue Knight w książce NLP w biznesie, wydanej przez One Press. Zatem wybierzmy spokojne miejsce, zrelaksujmy się, a następnie zdecydujmy, jaki stan, którego doznaliśmy w naszym życiu, chcemy umieć przywoływać w dowolnym momencie, np. relaks. Wybierzmy kotwicę, której użyjemy, gdy będziemy chcieli doznać tego uczucia, np. połączenie małego palca z kciukiem. Wywołajmy wspomnienia (kolory, dźwięki, obrazy, zapachy), kiedy najmocniej doznaliśmy tego uczucia. Kiedy będą one najbardziej intensywne, połączmy mały palec z kciukiem i utrzymujmy dopóki uczucie będzie silne. Następnie wróćmy do rzeczywistości. Powtarzajmy ten proces, aż pomiędzy dotykiem a uczuciem będzie silne połączenie. Dotyk stanie się kotwicą dla uczucia. To metoda bardzo pomocna także w pokonywaniu przeciwności, rozwiązywaniu problemów. Czasem zdarza się, że na drodze do realizacji zadań stają różne niepowodzenia, klęski czy porażki. Jedno z założeń NLP mówi: „nie ma błędów, są tylko informacje o efektach naszego działania”. Warto więc zadać sobie pytanie: Czego nauczyłem się o sobie, o innych, o otoczeniu? Jakie wnioski mogę wysnuć na przyszłość? W takim procesie analizy warto przywołać wyobrażenia, wspomnienia i emocje, które towarzyszyły owym „niepowodzeniom”. NLP uczy, jak „porażkę” – w tym zawodową – zmieniać w in formację zwrotną i przekuwać w sukces – podsumowuje Przemysław Turkowski.
Katastrofalne przekonania
Kolejny obszar, w którym może mieć zastosowanie NLP, to walka z ograniczającymi nas przekonaniami. Zwłaszcza że często mają one katastrofalny wpływ na nasze życie. Krzysztof Sobota, certyfikowany mistrz i trener NLP z grupy trenerskiej Subiektywni.pl, tłumaczy ten mechanizm: Osoba, która chce się nauczyć języka, idzie na kurs, ale jej wewnętrzne przekonanie brzmi „nie potrafię uczyć się języków obcych”. Jeżeli nawet rozpocznie kurs nauki języka, to wszystko, co się na nim wydarzy, będzie postrzegać pod kątem potwierdzenia swojego własnego przekonania. Będzie zwracać uwagę na to, o ile wolniej uczy się od kogoś innego, o ile trudniej ćwiczy jej się wymowę itp. Ale nasze przekonania możemy pokonać. Dzięki zastosowaniu technik NLP możemy postępować ze swoim umysłem i zakorzenionymi w nim przekonaniami jak z programami zainstalowanymi np. w naszym komputerze. Możesz je odinsta-lowywać i w ich miejsce instalować nowe, takie, które pomogą Ci w nauce, pracy i życiu osobistym – mówi Krzysztof Sobota. Zadajmy sobie zatem pytanie – jeśli mielibyśmy znaleźć przekonanie na swój temat, jakie najbardziej ogranicza nas w życiu i którego zmiana byłaby dla nas bezcenna, to co by to było? Gdy pojawi się odpowiedź, zadajmy sobie drugie pytanie: Jakie przekonanie chcielibyśmy mieć zamiast tego i jak bardzo zmieniłoby się nasze życie, gdybyś je mieli? Na przykład zamiast przekonania „nie potrafię uczyć się języków obcych” możemy mieć inne użyteczne przekonanie „łatwo nauczę się każdego języka obcego, jeśli tylko będę tego chciał/chciała”. Tylko ty możesz zdecydować, czy twój umysł będzie ci w życiu pomagał, czy przeszkadzał. NLP dostarczy po prostu zestaw narzędzi, ale to ty musisz zdecydować, których z nich potrzebujesz najbardziej – podkreśla Krzysztof Sobota.

Skuteczna komunikacja
Sprawdźmy zatem, w jakich obszarach możemy zastosować techniki NLP. Przede wszystkim w procesie komunikacji. NLP uczy, jak inaczej spojrzeć na drugą osobę w procesie komunikacji. Pozwala naprawdę zrozumieć drugą osobę i dopasować się w rozmowie do jej sposobu odbierania świata. Nieważne co wiesz o produkcie/usłudze/sytuacji. Ważne jest, czy w procesie komunikacji potrafisz przekazać to, co chcesz. Powiedzieć tak, by osoba, do której kierujesz swoje słowa, zrozumiała je dokładnie, w taki sposób, w jaki chciałeś je przekazać. Przypomnij sobie, ile razy w życiu mówiłeś coś do kogoś, ale druga osoba odbierała te słowa zupełnie inaczej i ile stresu, problemów i nieporozumień to powoduje? – tłumaczy Krzysztof Sobota, ekspert z Subiektywni.pl. Umiejętność skutecznej komunikacji i wywierania wpływu ułatwia współpracę z innymi oraz pomaga łatwo przystosować się do nowych warunków, z którymi student spotyka się, zaczynając karierę zawodową – dodaje Andrzej Batko z Instytutu Neurolingwistyki.

Emocje i emocje
Kolejnym obszarem zastosowania technik NLP są emocje, umiejętność radzenia sobie z nimi, a tym samym panowanie m.in. nad stresem. Pokonanie stresu to bardzo ważna umiejętność dla studentów. Dzięki NLP student może nie tylko nauczyć się pozbywać stresu dosłownie w kilkanaście sekund, gdy ten go już dopadnie, ale przede wszystkim nauczyć swój umysł, by zaczął inaczej reagować na sytuacje przyszłe. Każdy na studiach ma profesora i egzamin, o którym krążą legendy. Historie i plotki, które zaczynają żyć własnym życiem, powodują, że student często nie może się nawet skupić na nauce do egzaminu, gdyż sama myśl o nim jest paraliżująca. Nauczenie się opanowania strachu, panowania nad swoim umysłem w tym zakresie jest bezcenne – tłumaczy Krzysztof Sobota. Poskromienie emocji i pokonanie stresu przydaje się także w pierwszej pracy, na stażach, praktykach. Dzięki technikom NLP można na zawołanie błyskawicznie przywołać dowolny użyteczny stan emocjonalny – motywację, zadowolenie, kreatywność. Ta technika nazywa się kotwiczeniem ułatwia panowanie nad swoimi emocjami, co w karierze zawodowej jest bardzo przydatne. Proszę sobie tylko wyobrazić, gdyby można było być tak spokojnym, jak tylko się chce bez względu na okoliczności? – mówi Andrzej Batko. Zrozumienie siebie, własnych emocji, ograniczeń otworzy nam drogę do sukcesu, a kluczem do osiągnięcia tych umiejętności może być NLP.

Porady specjalistów:
Panowanie nad własnymi emocjami ma istotne znaczenie w pracy, dlatego jest jednym z czynników badanych i ocenianych podczas rekrutacji. Emocje towarzyszą nam przez całe życie, także to zawodowe: zarówno stres spowodowany rozmową kwalifikacyjną, jak i często panująca w pracy presja, mają wpływ na osiągnięte przez nas wyniki w danej sytuacjK Poddanie się emocjom – zarówno pozytywnym, jak i negatywnym – powoduje, że oceniamy rzeczywistość w sposób subiektywny, a to może doprowadzić do wyciągnięcia fałszywych wniosków oraz podjęcia niewłaściwych decyzji. Opanowanie własnych emocji w sposób niedostrzegalny dla innych jest umiejętnością, którą można w sobie wyćwiczyć, ale nie jest celem samym w sobie. Dzięki samokontroli zachowujemy jasny i czysty ogląd rzeczywistości, nie boimy się podejmować decyzji, a to przekłada się także na efektywność naszej pracy.

Amina Księżopolska
Starszy Specjalista w Dziale Human Resources

Panowanie nad emocjami pomoże opanować stres, który ma miejsce podczas procesu rekrutacyjnego. Szczególnie młodzi
ludzie, którzy po raz pierwszy biorą udział w rozmowach, assemsent centre czy testach organizowanych przez przyszłych pracodawców, powinni popracować nad zarządzaniem swoimi emocjami. Dzięki takiemu podejściu kandydaci dużo lepiej zaprezentują się na rozmowie rekrutacyjnej, udzielą bardziej przemyślanych odpowiedzi, przedstawią więcej swoich atutów. Opanowanie również pomoże im podczas pierwszej pracy i wykonywania nowych
obowiązków. Pierwsze dni w pracy zawsze są lekko stresujące, gdyż nie do końca wiemy, na co możemy liczyć, jakie zadania otrzymamy i jak z nimi sobie poradzimy. Pracownik, który potrafi panować na emocjami, z łatwością wdroży się do firmy i będzie pozytywnie odebrany przez zespół.

Anna Budzich
koordynator „Grasz o staż” PricewaterhouseCoopers