Świat rozwija się w niesamowitym tempie. Coraz częściej słyszy się o nowoodkrytych technologiach, mających znacząco ułatwić nam życie. Kiedyś największe epokowe odkrycia miały miejsce w zaciszach gabinetów wielkich ludzi. Dziś rewolucja techniczna osiągnęła taki poziom, że przyszłości nie może tworzyć jeden człowiek – każda nowa technologia to efekt pracy inżynierów i specjalistów wykształconych w najbardziej dynamicznie rozwijających się kierunkach.
Poziom polskich uczelni technicznych niczym nie ustępuje uczelniom zachodnim: są one oceniane bardzo wysoko zarówno przez środowiska akademickie, jak i pracodawców. Według rankingów Newsweek’a – w których bierze się pod uwagę zarówno ilość wykwalifikowanej kadry, nowoczesność laboratoriów, jak i opinie pracodawców o absolwentach – w pierwszej piątce znajdują się: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Politechnika Wrocławska, Politechnika Warszawska, Politechnika Poznańska i Politechnika Śląska. Warto nadmienić, iż czołówka ta od lat tylko wymienia się pozycjami.
Od dawna na tego typu studia dużo więcej jest kandydatów niż miejsc. Powodów tego stanu rzeczy jest kilka. Po pierwsze, uczą one rzeczy przydatnych i praktycznych. Drugim powodem jest rosnące na świecie zapotrzebowanie na młodych inżynierów, których po prostu zaczyna brakować. Po trzecie – możliwość rozwoju, bo cechą charakterystyczną młodych i prężnie rozwijających się dziedzin nauki i techniki jest struktura wiekowa ludzi się nią zajmujących. To właśnie tam jest najwięcej doktorantów o średniej wieku nie przekraczającej 30 lat, co zapewnia, że zajęcia prowadzą ludzie będący na bieżąco z technicznymi nowościami.
Czym powinien charakteryzować się dobry inżynier? Przede wszystkim – biorąc pod uwagę dynamiczne tempo odkryć na gruncie nauk technicznych – potrzeba ciągłego i bardzo aktywnego rozwoju. Ważna jest także samodyscyplina myśli, umiejętność logicznego rozumowania i połączona z nią zdolność szukania jak najprostszych, więc z reguły niebanalnych i kreatywnych, rozwiązań napotykanych problemów, połączona z pracowitością i dużą wytrwałością. Szczególnie potrzebna jest umiejętność bronienia swojego zdania, ale i współpracy z ludźmi, gdyż samodzielne zadania projektowe już właściwie się nie zdarzają.
Najpowszechniejszym stereotypem związanym ze studiami technicznymi jest przekonanie, że są to studia wyłącznie dla mężczyzn. Zdaje się potwierdzać to fakt, że kobiet na takich kierunkach nie ma prawie wcale – 10% to prawdziwy ewenement. A przecież podstawą w tych studiach – jak zresztą niemal każdych – jest umysł, o którym przestaje się myśleć jako jednoznacznie determinowanym przez płeć, dlatego naprawdę nie ma się czego bać. Ważna jest świetna znajomość i prawdziwe zamiłowanie do matematyki i fizyki w każdej ich postaci, gdyż większość z poniżej zaprezentowanych kierunków bardzo silnie na nich bazują. Przyjrzyjmy się zatem najbardziej dynamicznie rozwijającym się kierunkom, w których można kształcić się na polskich uczelniach technicznych.
To kierunek, który można studiować na politechnikach, na uniwersytetach i akademiach ekonomicznych. Na każdej wygląda inaczej, bo charakter uczelni bardzo determinuje sposób nauczania. Decydując się na informatykę na uniwersytetach, należy pamiętać, że będą to zawsze, z założenia, studia akademickie. Nie dostanie się po nich tytułu inżyniera, a program studiów będzie zorientowany nieco bardziej na podejście naukowe niż stricte praktyczne. Stosunkowo nowa jest informatyka stosowana, oferowana przez coraz większą liczbę różnych wydziałów. Jest to coś w rodzaju komputerowego wspomagania kierunku wyjściowego, prowadzonego na wydziale. Studia bardzo ciekawe, pod warunkiem zainteresowania przedmiotem prowadzącym. Pewnym typem informatyki stosowanej jest także informatyka na akademiach ekonomicznych, która bardziej powinna być postrzegana jako właśnie zastosowanie informatyki w ekonomii. Różnorodność jej form i możliwości studiowania wynika z faktu, iż jest to kierunek bardzo obszerny – od inżynierii oprogramowania i baz danych, przez systemy i sieci komputerowe, aż po modelowanie komputerowe, czyli zastosowania w każdej już niemal dziedzinie nauki – dający niemalże nieograniczone możliwości znalezienia idealnej dla siebie opcji.
To studia, które przygotowują do pracy w zakresie analizy, projektowania i konstrukcji oraz oprogramowania i eksploatacji cyfrowych układów sterowania, elektronicznych urządzeń pomiarowych, systemów i sieci telekomunikacyjnych. Pozwalają podjąć pracę w branży elektronicznej i telekomunikacyjnej – w jednostkach badawczych i biurach projektowych.
Jest to kierunek, którego absolwenci są przygotowani do rozwiązywania problemów związanych z szeroko rozumianą automatyzacją przemysłowych procesów produkcyjnych – ich projektowaniem i konfiguracją, sterowaniem, nadzorem i monitoringiem. Wyróżnia się dwa podejścia do automatyki i robotyki. Pierwsze – oferowane przez wydziały elektryczne, drugie – przez wydziały mechaniczne. Różnią się one stopniem nacisku kładzionego na poszczególne grupy umiejętności. Wydziały elektryczne skupiają się nieco bardziej na informatycznych aspektach automatyki – teorii sterowania, sieciach neuronowych i szeroko rozumianej sztucznej inteligencji. Na wydziałach mechanicznych można liczyć na więcej kontaktu ze sprzętem, którym dysponują katedry.
Wiele osób mechanikę kojarzy głównie z przemysłem samochodowym. Prawda jest taka, że dla przykładu na Politechnice Krakowskiej są cztery specjalności z tym związane, spośród osiemnastu oferowanych. Mechanika to specyficzny dział fizyki, koncentrujący się na zagadnieniach związanych z ruchem i energią; to także projektowanie maszyn i inżynieria ich produkcji. Są to studia dla ludzi pracowitych i twórczych, których interesuje komputerowo wspomagane projektowanie układów mechanicznych w bardzo szerokim rozumieniu (łącznie z inżynierią biomedyczną i materiałową).
Mechatronika to nowy, z reguły międzywydziałowy kierunek (prowadzony przy współpracy wydziałów elektrycznych oraz mechanicznych), będący czymś w rodzaju interdyscyplinarnych studiów inżynierskich – absolwenci tego kierunku otrzymują wykształcenie łączące w sobie kilka specjalności, w szczególności automatykę, robotykę, mechanikę i elektronikę wraz z elementami informatyki. Studia te są często prowadzone w języku angielskim.
To bardzo obszerna i niesamowicie dynamicznie rozwijająca się dziedzina wiedzy, którą można studiować pod kątem mechaniki, ceramiki, metalurgii itd. na odpowiednich wydziałach. Przygotowuje ona specjalistów w zakresie doboru, wytwarzania i obróbki, a przede wszystkim zastosowania nowoczesnych materiałów o specjalnych własnościach dla potrzeb nowoczesnych dziedzin przemysłu. Materiały te obejmują bardzo szeroką gamę produktów – od elementów urządzeń elektronicznych i mechanicznych aż po implanty ludzkich kości. Inżynieria materiałowa obejmuje wszystkie grupy tworzyw konstrukcyjnych, będących w powszechnym życiu.
Studia z pogranicza technicznych i uniwersyteckich. Wymagają doskonałej znajomości oraz prawdziwego zainteresowania biologią, chemią i fizyką. Są z równym powodzeniem prowadzone przez politechniki, jak i uniwersytety. Liczba kandydatów sięga gdzieniegdzie nawet 16 osób na miejsce przy niewielkich limitach przyjęć. Absolwenci tych studiów to ludzie rzetelnie przygotowani do pracy w laboratoriach naukowych i medycznych oraz firmach farmaceutycznych oraz w szeroko rozumianej ochronie środowiska, a zajmujący się nowoczesnymi zagadnieniami biotechnologicznymi (opracowywaniem nowych leków i metod terapii medycznej, inżynierii produkcji żywności, pozyskiwaniem nowych źródeł surowców energetycznych). Przyznać też trzeba, że możliwości rozwoju i kariery wciąż rosną.
Dynamika postępu technicznego bynajmniej nie spada – ciągle są opracowywane nowe technologie i zawsze będą potrzebni ludzie, potrafiący odważnie myśleć i projektować przyszłość. To tylko krótka charakterystyka wybranych najpopularniejszych kierunków technicznych oferowanych przez polskie uczelnie. Mamy jednak nadzieję, że to zachęci was do znalezienia czegoś najbardziej wam odpowiadającego.