O społecznej odpowiedzialności biznesu i możliwościach, jakie ten obszar stwarza dla studentów, a także o planowaniu ścieżki kariery w dziedzinie CSR rozmawiamy z Magdaleną Andrejczuk, koordynatorką Ligi Odpowiedzialnego Biznesu, programu edukacyjnego Forum Odpowiedzialnego Biznesu.
Czym dla Pani jest CSR – społeczna odpowiedzialność biznesu?
Magdalena Andrejczuk: CSR – społeczna odpowiedzialność biznesu, to kompleksowa strategia prowadzenia firmy, która uwzględnia takie obszary jak: miejsce pracy, rynek, środowisko naturalne czy społeczność lokalną. To nowoczesny sposób zarządzania firmą czy organizacją, który buduje przewagę konkurencyjną firmy oraz kreuje pozytywny wizerunek, przynosząc jednocześnie szereg korzyści różnym interesariuszom firmy (klientom, pracownikom, akcjonariuszom, dostawcom itd.). Współcześnie odpowiedzialność biznesu jest podejściem systemowym, które dotyczy zarówno firmy, jak też NGO, administracji publicznej, a także środowiska akademickiego.
Dzisiaj coraz więcej mówi się na ten temat – skąd „moda” na taką tematykę?
CSR z jednej strony jest odpowiedzią na rosnącą świadomość konsumentów oraz przekonanie, że firmy powinny „robić coś więcej”, niż wynika to z ich zwykłej działalności. Z drugiej zaś, odpowiedzialne działania przyczyniają się do wzrostu konkurencyjności firmy, stąd zainteresowanie biznesu tym obszarem. Aktualne stają się tematy związane z ekologią, ochroną środowiska, ale też działaniami na rzecz społeczności lokalnej – kiedy firmy realnie partycypują w życiu lokalnym, rozwiązując przeróżne problemy społeczne. To wszystko składa się na coraz większe zainteresowanie odpowiedzialnością biznesu wśród dużych, ale też małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Moda na CSR przyszła do nas z Zachodu, ale polskie firmy mają coraz więcej do powiedzenia w tej kwestii – prezentują dobre praktyki CSR. Społeczeństwo zaś coraz czujniej śledzi zachowania firm i docenia te działające w sposób odpowiedzialny.
Jaka jest dzisiaj świadomość studentów na temat CSR?
To zależy. Studenci kierunków ekonomicznych i pokrewnych, szczególnie z dużych ośrodków akademickich, stykają się z tym terminem na zajęciach, mają większe szanse na udział w projektach związanych z CSR. Biorąc natomiast pod uwagę szerszą grupę studentów, można śmiało powiedzieć, że nie jest to pojęcie powszechnie znane. Jednak, jak wynika z badania „Młodzi konsumenci o CSR” przeprowadzonego przez Forum Odpowiedzialnego Biznesu i Gemius SA, w 2009 r., zdecydowana większość respondentów trafnie definiuje społeczną odpowiedzialność biznesu jako „prowadzenie biznesu w sposób etyczny, uczciwy, rzetelny, uwzględniający dobro pracowników, klientów i społeczności lokalnej” (68% wskazań) czy „prowadzenie biznesu w sposób, który pozwala zwiększyć jego pozytywny wpływ na otoczenie (społeczeństwo i środowisko) i jednocześnie minimalizować wpływ negatywny” (52%). Ciągle jeszcze przed programami takimi jak: Liga Odpowiedzialnego Biznesu (LOB) stoi ogromne wyzwanie edukowania oraz promowania koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu w środowisku akademickim.
W jaki sposób studenci i absolwenci stykają się z tego typu działaniami? Jaki obszar najbardziej ich dotyczy?
Studenci są przede wszystkim zainteresowani działaniami firm z perspektywy pracownika. Chcą wiedzieć, co firma ma im do zaoferowania jako przyszły pracodawca. Z drugiej zaś strony, interesuje ich wszystko, co wiąże się z ideą odpowiedzialnego biznesu, bo widzą w tej koncepcji ogromne perspektywy. Powstaje coraz więcej prac dyplomowych na ten temat, jak również studenckich przedsięwzięć poruszających zagadnienia z dziedziny CSR.
Jednym z programów skierowanych stricte do studentów jest program edukacyjny Forum Odpowiedzialnego Biznesu – Liga Odpowiedzialnego Biznesu.
A czy studenci mogą się w jakiś sposób włączyć w takie programy?
Liga Odpowiedzialnego Biznesu jest programem otwartym, tworzy ją sieć Ambasadorów i Ambasadorek CSR z całej Polski (w tegorocznej VII edycji, 22 uczelnie z 15 miast reprezentuje 25 studentów) oraz organizacji, w tym realizujących projekty dotyczące CSR w ramach Pracowni Działań Lokalnych. LOB dociera do takich miast jak: Kielce, Częstochowa czy Olsztyn, ale jesteśmy też aktywni w Warszawie, Gdańsku i Katowicach. Na stronie www.lob.org.pl znajdują się wszystkie informacje odnośnie Ligi. Jesteśmy też obecni na Facebooku, bo chcemy dotrzeć do jak największego grona odbiorców. Na LOB-owym fanpage’u dzielimy się studenckimi ciekawostkami oraz informujemy o CSR-owych wydarzeniach.
Pojawiły się także studia podyplomowe z CSR – czy uważa Pani, że to zawód przyszłości?
Odpowiedzią na te pytanie jest coraz częstsze pojawianie się ofert pracy na stanowiska menedżerów ds. CSR w dużych polskich firmach, jak również sięganie po tę strategię w MŚP. CSR jest tak dynamiczną i rozwojową dziedziną, że jestem przekonana o tym, iż studenci mogą wiązać z nią swoją przyszłość. Studia podyplomowe dają możliwość poszerzenia oraz ukierunkowania wiedzy na temat społecznej odpowiedzialności biznesu. Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest partnerem studiów podyplomowych dotyczących odpowiedzialności biznesu w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz w Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. J. Tischnera w Krakowie. Pierwsze z nich dotyczą głównie zagadnień związanych z ekologią, drugie skierowane są do MŚP – i w 80% są dofinansowane. Studia podyplomowe z CSR ma również w ofercie Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie.
Co poradziłaby Pani studentom, którzy chcą się zajmować takimi działaniami w przyszłości, w jaki sposób powinni oni zaplanować swoją ścieżkę kariery?
Studenci powinni przede wszystkim śledzić informacje na ten temat. Znajomość trendów i nowinek w dziedzinie CSR poparte elementarną wiedzą na temat tej koncepcji to podstawa w planowaniu swojej ścieżki kariery w tej dziedzinie. Poza tym istotny jest udział w szkoleniach czy warsztatach, jak również w spotkaniach z praktykami, aby zderzyć wiedzę teoretyczną z praktyką. Taką możliwość dają też staże w firmach społecznie odpowiedzialnych. Przed studentami, którzy chcą w przyszłości pracować w „branży” CSR, stoi wiele wyzwań, ale stanowią one także szanse − to od nich samych zależy jak wykorzystają swoje zainteresowanie społeczną odpowiedzialnością biznesu. Studentów zachęcam przede wszystkim do aktywności w życiu studenckim, poprzez doświadczenia pracy w organizacjach studenckich oraz realizację projektów, w tym związanych z CSR. Studia powinny zostać wykorzystane do rozwijania swoich zainteresowań i umiejętności, co przełoży się na dynamiczny rozwój każdej ścieżki zawodowej – bez względu na dziedzinę.
Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała Grażyna JANCIK