O tym, że zdobywanie doświadczenia zawodowego, a następnie szukanie pracy wymaga sporo… pracy, nie trzeba nikogo przekonywać. A o tym, że można osiągnąć te same cele w inny sposób – bawiąc się, rozwijając swoje zainteresowania i realizując pasje? O tym ciągle jeszcze wie niewielu.

Co może łączyć miłośnika górskich wędrówek z przedstawicielem handlowym? A zapalonego fotografa-amatora z menedżerem ds. eksportu? Aby odpowiedzieć na te pytania, wystarczy zauważyć, że tak pożądane przez pracodawców cechy, jak elastyczność czy zdolności przywódcze przejawiamy nie tylko w sytuacjach zawodowych, lecz także – a może przede wszystkim – w działaniach wyrastających z naszych zainteresowań. Są one świadectwem naszych chęci do rozwijania siebie i współkształtowania otaczającego nas świata.

Zmienna pogoda

Jakikolwiek jest zakres naszych obowiązków w domu czy na studiach, wiemy, że rzadko warunki, w jakich realizujemy zadania, pozostają bez zmian. Nie inaczej jest w pracy. Dlatego jedną z najbardziej pożądanych przez pracodawców cech jest elastyczność, czyli umiejętność obserwowania, analizowania i adaptowania się do nowych sytuacji lub zmiennych warunków.

Jak sprawdzić, czy posiadamy tę umiejętność? Przypomnijmy sobie np. samodzielnie zorganizowany wyjazd ze znajomymi na Półwysep Krymski. Odwołane połączenie kolejowe czy brak noclegu w hostelu nie zaskoczą nas, wytrawnych podróżników, ale staną się kolejną szansą na sprawdzenie się: umiemy przecież weryfikować plany, skutecznie dostosowywać środki do wyznaczonych celów, które chcemy osiągnąć w określonym czasie oraz podejmować decyzje (a nawet ryzyko!). Pobyty za granicą stwarzają nam niepowtarzalną możliwość wypracowania otwartości na nowych ludzi, zwłaszcza reprezentujących odmienne poglądy czy obcą kulturę, oraz sprzyjają świadomej eliminacji stereotypów.

Gra w rzeczywistość

Kreatywność to inaczej „pomysłowość” albo „innowacyjność”. Pracodawcy mają świadomość, że rozwiązanie problemów, z którymi boryka się firma, lub opracowanie skutecznej strategii rozwoju przedsiębiorstwa często zależy od dobrego, świeżego pomysłu.

Zapewne wielu z nas ma na koncie… wielogodzinne pasjonujące partie „Monopoly”. Ta popularna gra to oczywiście przede wszystkim źródło rozrywki. Jednak może stać się dla nas także źródłem wiedzy o nas samych oraz okazją do przygotowania się do pewnych sytuacji i odpowiadania na nie. „Monopoly” to bowiem przykład gry symulacyjnej. Tego typu rozrywka daje nam szansę ćwiczyć i rozwijać kreatywność, co oznacza, że stawiamy sobie coraz ambitniejsze cele, że potrafimy wykorzystać wyobraźnię i wiedzę, intuicję i logikę, aby znaleźć nowe rozwiązania i skuteczne sposoby działania, osiągając coraz lepsze wyniki, wreszcie – że umiemy wyjść z kolein myślenia o danym zagadnieniu. Jeśli podejmujemy się dodatkowych zajęć, które rozwijają nasze zainteresowania, jesteśmy na dobrej drodze do zostania pomysłowym pracownikiem.

Uwaga: kreatywności można się nauczyć! Ważne, aby nie akceptować gotowych recept i bacznie przyglądać się otoczeniu pod kątem „ulepszania” go.

Twardy orzech to pestka

Życie, nie tylko studenckie, rzadko bywa wyłącznie usłane różami. Dlatego w każdej jego dziedzinie – więc i w pracy – bardzo liczy się umiejętność zbierania i selekcji informacji, diagnozowania problemów i podejmowania decyzji na podstawie danych i własnej intuicji.

Jak przekłada się teoria na konkretne działania? Zdobywanie, selekcja i wykorzystywanie informacji wiąże się ze naszą zdolnością definiowania zakresu poszukiwanych danych, wyboru odpowiednich źródeł oraz opanowaniem takich narzędzi jak komputer (różne oprogramowania) czy Internet (przeglądarki, poczta elektroniczna, prenumerata czasopism). Z kolei umiejętność rozwiązywania problemów polega przede wszystkim na określaniu głównych przyczyn problemów i rozpatrywaniu ich z różnych stron.

Pewnie wszyscy pamiętamy czas, kiedy musieliśmy podjąć decyzję, jakie przedmioty zdawać na maturze i na jaki kierunek studiów złożyć dokumenty. Dokonując wyboru, opieraliśmy się nie tylko na własnej wiedzy, lecz także na opinii swoich znajomych, radach rodziców czy informacjach z różnych źródeł. Jeśli dziś jesteśmy zadowoleni z decyzji, to znaczy, że wykazaliśmy się umiejętnością wybrania najlepszych i najwartościowszych danych, które następnie przeanalizowaliśmy, a na ich podstawie wyciągnęliśmy logiczne wnioski. Wybór kierunku studiów i ścieżki kariery zawodowej to z kolei efekt koncepcyjnego myślenia oraz znajdowania strategicznych rozwiązań.

Per aspera ad astra

„Ciekawa praca” to na ogół taka, która nie tylko nie pozwala nam się nudzić, lecz także inspiruje nas do nieustannego doskonalenia się. Zdają sobie z tego sprawę pracodawcy, więc już na etapie procesu rekrutacyjnego chcą sprawdzić, czy rozwijamy nasze zainteresowania i aktywnie poszukujemy nowych wyzwań. Zastanawiając się, jak odpowiedzieć na to wymaganie, oprócz konkretnych jego przejawów (np. kurs wspinaczki), musimy mieć świadomość dwóch ważnych spraw. Po pierwsze, że zdobywanie wiedzy i umiejętności możemy wspierać – samodzielne lub na kursach – rozwijając techniki uczenia się, zapamiętywania czy maksymalnego wykorzystywania swoich możliwości intelektualnych, a także czujne śledzenie zmian, które zachodzą zarówno w interesującej nas dyscyplinie, jak i innych obszarach wiedzy. Po drugie, że doskonalenie siebie oznacza także stwarzanie atmosfery dla innych ludzi, sprzyjającej rozwijaniu ich zdolności i talentów.

Współczesny świat, a więc i nasza praca, zmieniają się w dużym tempie, a my musimy za tymi zmianami nadążać. Jeśli będziemy ciekawi otaczającego nas świata oraz będziemy czerpać z niego inspirację, będzie nam dużo łatwiej.

Razem jest łatwiej

W firmie chyba nie ma takiego stanowiska, które nie wymaga choćby w minimalnym stopniu współpracy z innymi. Umiejętność efektywnego porozumiewania się z różnymi ludźmi oraz zrozumienia ich poglądów, zapewnia dobrą atmosferę, a więc i chęć do pracy, do rozwijania się oraz do osiągania coraz lepszych wyników. Pracodawcy jasno widzą te zależności, dlatego pytają nas, czy – z jednej strony – umiemy wysłuchać i zrozumieć innych oraz – z drugiej strony – sami potrafimy wyrażać się jasno, przekonywać innych do swoich pomysłów oraz inspirować ich do działania.

Umiejętność współpracy bywa bardzo trudna. Jeśli chcemy świadomie ją rozwijać, na początku warto skupić się na niewielkich przedsięwzięciach, jak przygotowanie referatu dla grupy, w której mamy ćwiczenia: prezentacja wybranego tematu, wyjaśnienie jego zawiłości i odpowiadanie na pytania słuchaczy. Jest to niemałe zadanie, musimy bowiem sami doskonale opanować materiał, a następnie wykazać się cierpliwością i dobrą wolą, by go innym przekazać i wytłumaczyć.

Wrażliwy przywódca

„Zdolności przywódcze” to chyba najbardziej enigmatyczny wymóg, jaki znajdujemy w ofertach praktyk czy pracy. Tak naprawdę odsyła nas do dość oczywistych zagadnień – do naszych umiejętności wyznaczania celów, motywowania innych oraz stwarzania warunków do wspólnego działania.

Sprawując jakąkolwiek kierowniczą funkcję w organizacji studenckiej, kole naukowym czy grupie zainteresowań, dowiedzieliśmy się, że nie da się działać na siłę. Jeśli szefowaliśmy np. studenckiemu kołu fotografów, zdajemy sobie sprawę, że organizacja wspólnej wystawy wymaga jednej osoby, która skoordynuje wszystkie przygotowania, a  jednocześnie grupy, która podzieliwszy się zadaniami, zadba o najmniejsze szczegóły. Szef, wykazujący się zdolnościami przywódczymi, potrafi powściągnąć swoje (ewentualne) skłonności do rządzenia czy dominowania na rzecz zbudowania relacji zrozumienia, wrażliwości na uczucia innych oraz zaufania. Taka atmosfera po prostu wyzwala w ludziach energię i chęć do działania.

Odszukując w sobie umiejętności i wiedzę, których wymagają od nas pracodawcy, warto pamiętać o bardzo ważnej zasadzie. We wszystkich sytuacjach, kiedy dostosowujemy się do warunków pracy, kiedy wyznaczamy nowe cele czy kiedy pracujemy nad rozwiązaniem problemu, musimy nieustannie dbać o atmosferę wokół nas – atmosferę, która będzie sprzyjała nie tylko nam, lecz także innymi oraz będzie skłaniała wszystkich do dawania z siebie tego, co najlepsze.