Dzisiaj duża część studentów jest już aktywna zawodowo, niekiedy czerpie dodatkowe fundusze z różnego rodzaju stypendiów, otrzymuje wpływy z kredytu studenckiego, często dodatkowe wsparcie finansowe od rodziców.

To sprawia, że nabywanie kompetencji w zakresie korzystania z podstawowych usług finansowych staje się równie ważne jak nauka kolejnego języka obcego czy odbywanie kursów zawodowych. Sprawdźmy, zatem jak wyglądają studenckie dochody i wydatki, jakie są oczekiwania finansowe, a także czy i w jaki sposób studenci potrafią zarządzać swoimi finansami?

 

Praktyki, staże, stypendia

Ja podaje najnowszy raport „Porftel Studenta 2016”, przygotowany przez Związek Banków Polskich, aż 88% studentów podejmuje praktyki, staże podczas studiów. To, oprócz zdobywania cennego doświadczenia, stanowi także źródło dochodu. Powołując się na badanie „Start na rynku pracy – 2016” (Fundacja Inicjatyw Młodzieżowych, Parlament Studentów Rzeczypospolitej), najbardziej oczekiwane wynagrodzenie (deklaracja 1/3studentów) mieści się w przedziale 2000 – 2499 zł netto. Jak wyglądaj realia? Największego wynagrodzenia w pierwszej pracy mogą oczekiwać studenci studiów związanych z IT i finansami – połowa studentów studiów informatycznych pracujących w swojej branży deklaruje zarobki powyżej 3000 zł netto. Studenci pracujący w doradztwie i konsultingu mogą zarobić przeciętnie 2843 zł netto. Źródłem dochodów są także prace dorywcze i wsparcie od rodziców. Ważnym dofinansowaniem dla studenckiego portfela są także stypendia. Suma, na jaką miesięcznie mogą liczyć stypendyści w Polsce, to (za: „Mapa stypendiów – badanie rynku stypendiów społecznych”, Fundacja Dobra Sieć) średnio 533 zł miesięcznie (obejmuje stypendystów socjalnych, naukowych, zawodowych). Ponadto, każdy student o dochodzie nieprzekraczającym 668,20 zł miesięcznie na osobę w rodzinie ma ustawowo zapewnione otrzymanie wsparcia finansowego.

 

Pieniądze z kredytu studenckiego

Rozwiązaniem, które może wesprzeć studenckie finanse, jest także wzięcie kredytu studenckiego. Jak podaje raport „Portfel Studenta” w 2016 r. aż cztery banki w Polsce oferują kredyty studenckie na preferencyjnych warunkach. W jaki sposób można otrzymać takie pieniądze? Student może się starać o pożyczkę, jeśli maksymalny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 2,5 tys. zł, a także, jeśli nie skończył 25 roku życia. Wniosek o kredyt należy składać do końca października w oddziale wybranego banku. Ważne, aby dołączyć do niego zaświadczenie z uczelni, a także dokumenty poręczeniowe, zaświadczenie o aktualnej liczbie członków rodziny i informację o dochodach z roku poprzedniego. Po otrzymaniu pozytywnej decyzji student otrzyma miesięczną wypłatę z tytułu przyznanego kredytu (od 400 zł do 1000 zł). Dlaczego ta opcja jest atrakcyjna? W okresie pobierania wypłaty oraz w trakcie dwuletniego okresu karencji (okres między uzyskaniem kredytu a terminem wpłacenia pierwszej raty) odsetki od kredytu spłacane są przez budżet państwa. Okres spłaty rozpoczyna się dopiero po 2 latach od ukończenia studiów. Jeżeli będziemy wśród najlepszych studentów, to 20 proc. zobowiązania zostanie umorzone. W sytuacjach szczególnych, np. przy utracie zdrowia, kredyt studencki może zostać umorzony całkowicie. Lista banków wraz z dokładnie opisanym procesem składania wniosku znajduje się na oficjalnej stronie internetowej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

 

Studenckie konto niezbędne

Aby sprawnie zarządzać swoimi finansami – regulować należności, odbierać stypendia, przelewy z kredytu studenckiego, wynagrodzenie za praktyki, staże lub pracę czy też wsparcie finansowe od rodziców, konieczne jest posiadanie konta. Czym się kierować przy wyborze optymalnego konta? Warto zwrócić uwagę na ofertę przygotowaną specjalnie dla studentów – wtedy zapewne będą niższe opłaty i wiele udogodnień oraz dodatkowych korzyści. Jak podaję raport „Portfel Studenta” warto oprócz standardowych wyznaczników – liczba bezpłatnych bankomatów, zwolnienie z opłat za kartę i prowadzenie konta, wypłaty z bankomatów za granicą, zwrócić uwagę na usługi dodatkowe, na przykład zniżki w sieciach handlowych, w szkołach językowych, dodatkowe bilety do kina za płatność kartą, pakiety ofert rabatowych w kinach i teatrach, bonusy doładowań w sieciach telefonicznych, dodatki do stypendium, a nawet legitymację studencką z funkcją karty płatniczej (dostępną na wybranych uczelniach wyższych).

 

Studenckie wydatki – mieszkanie i komunikacja

Życie studenckie wiąże się z wieloma wydatkami. Eksperci ze Związku Banków Polskich w raporcie „Portfel Studenta” zwracają uwagę na najbardziej ważące w studenckim budżecie. Sprawdźmy finanse studenta studiów dziennych, uczelni państwowej. Istotnym wydatkiem dla studenta są koszty mieszkania. W Warszawie wynajęcie pokoju (w zależności od standardu i lokalizacji) to koszt między 500 a 1000 zł, a nawet dwa razy więcej, jeżeli ktoś zdecyduje się na kawalerkę. W Krakowie i Poznaniu za podobny standard student zapłaci ok 200 zł mniej. Tańsza opcją jest czasami miejsce w akademiku. W tym wypadku wszystko zależy od rodzaju pokoju, więc jest duża rozpiętość cenowa – od 235 zł (Politechnika Wrocławska) do 730 zł (UAM w Poznaniu). Praktycznie niemożliwe jest funkcjonowanie w dużym mieście bez komunikacji miejskiej. Za miesięczny bilet pomniejszony o ulgę, student zapłaci od 40 zł do 55 zł.

 

Podręczniki i uczelniane koszty

Nie można też zapominać o dodatkowych wydatkach związanych z nauką. Mogą one być obciążeniem w trakcie sesji, zwłaszcza, jeśli student nie ma swoich notatek i musi korzystać z uprzejmości bardziej sumiennych kolegów. W tym wypadku przygotowanie się do 5–6 egzaminów będzie kosztować 30–50 zł, w zależności od liczby kserowanych materiałów. Czasem też potrzebny jest podręcznik. Popularne „Podstawy ekonomii” możemy w internecie nabyć od 40 zł. Także na uczelni mogą pojawić się dodatkowe koszty. Studia, nawet w trybie stacjonarnym i na publicznej uczelni, niejednokrotnie wiążą się z dodatkowymi opłatami, począwszy od niewielkich opłat, np. za wydanie duplikatu legitymacji (25,50 zł). Na prawie każdej uczelni figurują opłaty za powtarzanie seminarium magisterskiego. Przykładowo, student Wydziału Mechaniczno-Energetycznego na Politechnice Wrocławskiej za powtarzanie seminarium zapłaci 900 zł.

 

Jedzenie i czas wolny

Student na żywność (za raportem „Portfel Studenta”) wydaje 350 zł miesięcznie. Sporą część budżetu pochłaniają zajęcia dodatkowe: kurs językowy – około 900 zł, karnet na siłownię ok. 70 do 100 zł, bilet do kina 16-22 zł. Po zsumowaniu wydatki przeciętnego studenta są nie mniejsze niż 1000 zł, przy założeniu, że będzie on mieszkał w akademiku. Student lub jego rodzice będą jednak musieli przeznaczyć dodatkowe 550 zł na czesne, jeśli zdecyduje się na naukę w uczelni prywatnej. Podany koszt, choć orientacyjny, należy traktować jak „minimalny”. Wzrasta on szczególnie, jeśli zrezygnujemy z domu studenckiego, wynajmie pokój lub kawalerkę, a weekendami pozwoli sobie na nieco więcej.

 

Grażyna Jancik

(na podstawie Raportu „Portfel Studenta”, przygotowanego przez Związek Banków Polskich)

Rachunek miesięczny przeciętnego studenta (lub jego rodziców)		Ceny (orientacyjne)
Najtańszy pokój w domu studenckim (Uniwersytet Warszawski)		315 zł
Wyjście do kina (kino studyjne)		16 zł
Lunch w uczelnianej kafeterii (dwa razy w tygodniu)		120 zł
Obiad w barze mlecznym (2 razy w tygodniu)		156 zł
Bilet miesięczny		55 zł
Ksero notatek (raz w miesiącu)		6 zł
Inne napoje:) (dwa razy w miesiącu)		6 zł
Żywność		350 zł
Czesne miesięczne (kierunek ekonomiczny, Warszawa)	550 zł
Suma	1024
Suma wydatków + czesne	1574 zł