Potrzeby rynku pracy rosną – według danych opracowanych przez PwC do 2025 roku konieczne będzie zatrudnienie dodatkowo 1,5 mln osób. Dotyczy to także inżynierów, których niedobór jest szczególnie odczuwalny w branżach takich jak budownictwo, energetyka i IT. Nie są to jedyne kierunki, w których mogą rozwijać się studenci i absolwenci kierunków technicznych – czeka ją na nich także branża: chemiczna, mechaniczna, automotive, elektronika i mechatronika czy przemysł ciężki.
Studenci i absolwenci kierunków technicznych świetnie radzą sobie na rynku pracy, co potwierdza np. najnowsze badanie Biura Karier Politechniki Krakowskiej, monitorujące zawodową ścieżkę swoich absolwentów. Z zebranych przez biuro informacji wynika, że już w pół roku po ukończeniu studiów magisterskich pracuje 94,4 proc. absolwentów z rocznika 2018. Od lat zatrudnialność inżynierów po PK utrzymuje się na poziomie 90 proc. Najczęściej wybierane przez nich branże to: budownictwo (26,4 proc.), architektura (14,6 proc.), IT (9,5 proc.), branża mechaniczna (8,5 proc.), inżynieria środowiska (5,6 proc.), energetyczna (3,7 proc.), branża chemiczna (3,2 proc.), elektrotechnika i elektronika (2,8 proc.). Na podstawie jakich czynników studenci podejmują decyzję o rozpoczęciu pracy w danej organizacji? Jak wynika z badania Pracodawca dla Inżyniera BEST, respondenci najczęściej wskazywali na: wysokość zarobków, możliwość awansu i rozwoju zawodowego, elastyczny czas pracy, możliwość realizacji ciekawych projektów, kulturę firmy, gwarancję bezpieczeństwa zatrudnienia, wsparcie dla studentów (stypendia i szkolenia).
Niedobór inżynierów
Jak wynika z najnowszego badania „Monitor Rynku Pracy”, już nawet połowa Polaków deklaruje poszukiwanie nowego pracodawcy, co czwarty rozważa wyjazd za granicę, z czego znaczna część planuje emigrację zarobkową jeszcze w tym roku. Wśród badanych, którzy wskazali chęć opuszczenia kraju w celu znalezienia lepszej pracy, 4 proc. rozważa wyjazd na stałe, 10 proc. na czas określony (od kilku miesięcy do dwóch lat), a kolejne 10 proc. na czas nieokreślony. Problem ten dotyczy także inżynierów – stanowią oni 33 proc. grupy deklarującej plany emigracji zarobkowej. Powiększanie się luki na polskim rynku pracy potwierdza również raport przygotowany przez PwC. Uwzględniając prognozowane tempo rozwoju gospodarki i potrzeby biznesu, analitycy podają, że do 2025 roku będzie konieczne zatrudnienie dodatkowo około 1,5 mln osób. Niedobór ten dotyka również zapotrzebowania na inżynierów we wszystkich regionach Polski – Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wymienia wśród zawodów deficytowych inżynierów budownictwa i kierowników budów.
Branża budowlana
Jak pokazuje raport przygotowany przez miesięcznik Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, jednym z sektorów, który najbardziej boryka się z problemem braków kadrowych, jest właśnie budownictwo – według danych zebranych przez Deloitte w branży wykonawczej w Polsce pracuje około 700-800 tys. osób, natomiast wskazywany przez ekspertów niedobór pracowników wynosi około 150 tys. Stanowi to znaczące utrudnienie rozwoju sektora budowlanego, co potwierdza firma ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku. W lipcu 2018 r. aż 74 proc. firm wykonawczych alarmowało problem poważnych braków kadrowych, a na początku 2019 roku było to 65,7 proc. 38,3 proc badanych ocenia sytuację na rynku pracy w sektorze budowlanym jako złą, a 35,3 proc. jako dobrą. Oprócz braków w wykwalifikowanej kadrze pracowniczej, branża budowlana boryka się również z niewystarczającą ilością pracowników produkcyjnych i fizycznych, a także z rosnącymi płacami. Niedobór pracowników w tym sektorze potwierdza także badanie Barometr Zawodów – w prognozie na 2019 rok w 11 zawodach ściśle związanych z budownictwem (na 18 badanych) przewidziano znaczne zwiększenie deficytu pracowników.
Energetyka
Kolejnym przyszłościowym obszarem, w którym mogą rozwijać się inżynierowie, jest energetyka. Zmiany klimatyczne wymagają podjęcia transformacji energetycznej i odejścia od opierania gospodarki energetycznej kraju na wydobyciu węgla. Z analizy „Outlook on employment effects of a Global Energy Transition”, przeprowadzonej przez australijski think tank Institute for Sustainable Futures, wynika, że działania na rzecz ochrony klimatu spowodują wzrost miejsc pracy w światowym sektorze energetycznym w 2025 roku o 70 proc., do 48 milionów miejsc pracy. W przypadku krajów europejskich, w tym Polski, eksperci, przy założeniu, że kraje te postawią na ochronę klimatu, przewidują jeszcze bardziej dynamiczny przyrost miejsc pracy w energetyce – o 87 proc. Inwestycje w energetykę odnawialną przyniosą ogromny wzrost liczby miejsc pracy również dla inżynierów.
Inżynier w dobie 4.0
Transformacja cyfrowa spowodowała zmiany w profilu idealnego kandydata na inżyniera. Jak dowodzi przeprowadzone we współpracy z Ministerstwem Przedsiębiorczości przez firmę Siemens badanie „Smart Industry Polska 2019”, młodzi inżynierowie są gotowi na ewolucję swojej profesji – zadeklarowało ją 84 proc. respondentów. Badanie zostało przeprowadzone przez firmę KANTAR Polska na grupie inżynierów pracujących w firmach z sektora MSP, zlokalizowanych na terenie Polski. Inżynier w dobie przemysłu 4.0 to przede wszystkim osoba, która łączy wiedzę z różnorodnych obszarów, takich jak automatyka, mechatronika, robotyka czy programowanie z kompetencjami miękkimi. 89 proc. badanych uznało za niezwykle ważne zdolności personalne, do których zaliczono analityczne myślenie, rozwiązywanie problemów, chęć ciągłego uczenia się. Umiejętności związane z komunikacją i współpracą, rozumieniem potrzeb zespołu, przywództwem, nawiązywaniem i utrzymywaniem kontaktów biznesowych zostały uznane za zdecydowanie ważne przez ponad 80 proc. respondentów. Oczywiście nadal bardzo istotne pozostają umiejętności techniczne, takie jak znajomość i rozumienie przebiegu procesu produkcji – na te kompetencje wskazało 93 proc. ankietowanych.
Liczy się kreatywność
W dobie transformacji cyfrowej od inżynierów oczekuje się także kreatywności i poszukiwania nowych rozwiązań – jak wynika z badania „Smart Industry Polska 2019” już 70 proc. pracodawców wymaga od inżynierów zgłaszania nowych pomysłów związanych z technologią i optymalizacją produkcji, a także implementowania rozwiązań cyfrowych. Kreatywność ceniona jest także w obszarze zarządzania komunikacją i informacją – wskazuje na to 60 proc. respondentów.
Studenci i absolwenci kierunków technicznych świetnie radzą sobie na rynku pracy, co potwierdzają badania losów absolwentów prowadzone przez biura karier. Zapotrzebowanie na inżynierów stale rośnie – czekają na nich atrakcyjne oferty pracy w budownictwie, IT, energetyce, automotive czy w przemyśle ciężkim.
Autor: Pola Szczepańska
