Rynek pracy niczym żywy organizm reaguje na zmiany następujące w światowej gospodarce. Zapotrzebowanie na rozmaite specjalności i umiejętności zmienia się jak w kalejdoskopie. Jak za tym nadążyć i czy warto się tym przejmować?
Jak wynika z raportu „Plany pracodawców” Instytutu Badawczego Randstad i TNS OBOP w 2011 roku rynek pracy będzie stabilny. Oznacza to, że aż 66% pracodawców nie zamierza zwalniać, a 25% deklaruje chęć zatrudnienia nowych pracowników. Analizy prowadzone przed Biuro Karier Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. wskazują, że wśród najbardziej poszukiwanych zawodów w III kwartale 2010 r. są zawody informatyczne, szczególnie programiści oraz administratorzy systemów i graficy komputerowi. Dużym zainteresowaniem cieszą się także ekonomiści oraz specjaliści ds. europejskich. Wiele miejsc pracy dotyczy stanowisk kierowniczych i z zakresu Obsługi Klienta. Z kolei według raportu Economical and Social Research Institute w latach 2010-2020 zawody, w których na świecie nastąpi największy przyrost zapotrzebowania, będą w obszarze biznesu i zarządzania nim. Duży przyrost nastąpi również w zawodzie naukowców oraz opiekunów osób starszych.
Obecne trendy
Widmo kryzysu sprawia, że pracodawcy wykazują się ostrożnością. Jak pokazują wyniki najnowszego sondażu Instytutu Badawczego Randstad realizowanego przez TNS OBOP, badającego plany pracodawców mimo to co 4 firma przewiduje wzrost zatrudnienia. Jakie zawody mają zatem największe szanse? – Istnieją dwie podstawowe kategorie pracowników, którzy mogą liczyć na największe zainteresowanie pracodawców: są to pracownicy działów sprzedaży, od stanowisk niższego szczebla po kadrę kierowniczą i stanowiska związane z zarządzaniem sprzedażą, a także specjaliści IT – uważa Justyna Sławik, Specjalista ds. Rekrutacji w firmie Randstad. Jako przyszłościowe wskazać należy również obszar biotechnologii oraz obszar odnawialnych źródeł energii. Spośród wymienionych zwłaszcza branża IT w związku z szybkim rozwojem i postępem technologii wydaje się dominować w rankingu zawodów przyszłości. – Jest to nie tylko związane z tym, jak wygląda obecnie rynek pracy, ale także z tym, że w ostatnich latach nastąpiła zmiana cywilizacyjna, która powoduje, że z czasem będzie coraz więcej miejsc pracy związanych z przetwarzaniem informacji czy nowymi technologiami informatycznymi. Wymaga tego bowiem współczesny świat. Szczęśliwie nasze uczelnie szkolą wyśmienitych informatyków, którzy zdobywają nagrody w konkursach na całym świecie – mówi Dominik Owczarek, ekspert Instytutu Spraw Publicznych. W związku z tym sektor usług IT niewątpliwie będzie się rozrastał i rozwijał. Potwierdza to Paula Rejmer Operations Director Warsaw międzynarodowej firmy rekrutacyjnej HAYS Poland – Nowe zajęcie z pewnością będą mogli znaleźć sprzedawcy rozwiązań informatycznych, konsultanci techniczni, wdrożeniowcy systemowi. Powstaje również wiele centrów usług wspólnych z zakresu obsługi informatycznej dla międzynarodowych koncernów – podkreśla. Trend ten widoczny jest także w liczbie i charakterze ogłoszeń o pracę zamieszczanych na portalach branżowych jak również stronach uczelnianych biur karier – Wśród ofert pracy napływających do agencji pośrednictwa pracy działającej przy Biurze Karier WSIiZ dominują te z branży informatycznej, sporo jest także ofert dla grafików komputerowych oraz handlowców – mówi Barbara Leśniak Kierownik Biura Karier Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie. Warto również podkreślić, iż umiejętności z zakresu znajomości obsługi komputera, w tym również bardziej specjalistycznych programów staną się w przyszłości tym, czym dziś jest znajomość języka angielskiego czyli podstawą – Na początku lat 90. zaledwie parę procent osób umiało posługiwać się komputerem, a obecnie jest to umiejętność zasadniczo powszechna. Umiejętność poruszania się w środowisku nowych programów, portali społecznościowych będzie niebawem kluczowa, aby ubiegać się o stanowisko nawet niekoniecznie związane z branżą IT – przewiduje Dominik Owczarek, ekspert Instytutu Spraw Publicznych.
Jak zwiększyć swoje szanse?
Specjaliści są zgodni, iż warto jak najwcześniej zdecydować się na konkretną ścieżkę kariery i konsekwentnie dążyć do celu – Im szybciej podejmuje się taką decyzję tym bardziej atrakcyjnym kandydatem się staje – zauważa Paula Rejmer Operations Director Warsaw międzynarodowej firmy rekrutacyjnej HAYS Poland – Oczekuje się przede wszystkim dobrego przygotowania merytorycznego, co najmniej jednego języka obcego – jako oczywistość – dodaje. Zatem wykształcenie przede wszystkim. Nie zapominajmy jednak o tym, co możemy zrobić na poczet swej przyszłej kariery – W celu dopasowania się do aktualnych trendów pracy studenci powinni skupić się przede wszystkim na zdobywaniu praktyki zawodowej i nabywaniu różnorodnych doświadczeń: staży, praktyk, wymian studenckich. Okres studiów warto potraktować, jako moment na zapoznanie się z specyfiką pracy w różnych firmach, branżach, specjalizacjach, tak aby rozpoznać jakie są nasze silne strony, w czym jesteśmy efektywni i w jakiej branży najlepiej się odnajdujemy – podkreśla Justyna Sławik, Specjalista ds. Rekrutacji w firmie Randstad. Prócz umiejętności typowo „twardych” czyli związanych ze specyfiką danej branży nie wolno zapominać o tak zwanych umiejętnościach „miękkich” czyli tych, które związane są z zarządzaniem, budowaniem relacji czy organizacją pracy – Jednym z podstawowych skutków globalizacji jest wzrost mobilności pracowników i co za tym idzie konieczność sprawnego komunikowania się z innymi kulturami wynikająca ze zwiększonych kontaktów międzynarodowych. Prócz znajomości języków oznacza to też konieczność poznania specyfiki innych kultur oraz różnic między nimi – zauważa Dominik Owczarek, ekspert Instytutu Spraw Publicznych.
Co cenią pracodawcy?
Odpowiada Barbara Leśniak Kierownik Biura Karier Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie – Najbardziej u absolwentów liczy się znajomość języków obcych, kompetencje psychospołeczne, zdolność dostosowania się do nowych sytuacji. Ważne są również zdobyte na studiach wiedza i umiejętności oraz zdolność łączenia teorii z praktyką. Tu warto podkreślić, iż w przypadku odbywania stażu czy praktyki warto skupić się na jakości wykonywanej pracy – Zachęcałabym do odbywania staży (nawet bezpłatnych), ale w dobrze wyselekcjonowanych organizacjach. Trzymając się założenia wąskiej specjalizacji nie chodzi o spędzenie trzech miesięcy w przypadkowej firmie parząc kawę. Chodzi o możliwość uzupełnienia swojego gruntownego wykształcenia praktycznymi doświadczeniami i udziałem w realnych projektach – zaleca Paula Rejmer Operations Director Warsaw międzynarodowej firmy rekrutacyjnej HAYS Poland.
Niewątpliwie warto przyglądać się trendom na rynku pracy, bowiem jak każdy inny sektor gospodarki rynek pracy jest bardzo dynamiczny. Warto reagować na ciągłe zmiany poprzez inwestycje w siebie – Elastyczność i otwartość na zmiany to kluczowe sprawy dla obecnego studenta – jeszcze kilkanaście lat temu specjalista mógł przepracować w jednym zakładzie pracy całe życia. Teraz to niemożliwe – zmiany następują bardzo szybko i dlatego nawet specjaliści powinni pamiętać, że aby pozostać atrakcyjnymi na rynku pracy, muszą nabrać nawyku ciągłego dokształcania się. Żyjemy w dobie postmodernizmu, co oznacza konieczność ciągłego przekraczania swoich specjalizacji i wymusza na kandydatach multidyscyplinarność – uważa Dominik Owczarek, ekspert Instytutu Spraw Publicznych. Jest wiele możliwości, by nie pozostawać w tyle – każde podjęcie aktywności w zakresie zdobywania kolejnych umiejętności na pewno zaprocentuje w przyszłości. O rozmaitych opcjach mówi Barbara Leśniak Kierownik Biura Karier Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie – Sytuacja na rynku pracy stwarza konieczność podnoszenia kwalifikacji przypisanych do danego stanowiska w tym podejmowania np. studiów podyplomowych, czy uzupełniania wykształcenia o specjalistyczne kursy. Ponownie, nie wolno zapominać o umiejętnościach miękkich – Rynek będzie szedł w kierunku rozwoju sektora usług a nie produkcji. W związku z tym kluczowe jest, aby studenci kładli nacisk na zdobywanie kompetencji takich jak umiejętność negocjacji, klarownego formułowania myśli, sprawnego przekazywania informacji, argumentowania, przekonywania do swej racji czy wywierania wpływu – uważa Dominik Owczarek, ekspert Instytutu Spraw Publicznych.
Niezależnie od wybranej ścieżki kariery warto być na bieżąco z tendencjami, jakie panują na rynku pracy, ciągle być aktywnym i przygotowanym na zmiany, które są nieuniknione.
