W ostatnich latach w procesie rekrutacji na znaczeniu coraz bardziej zyskują narzędzia typowe dla ery cyfryzacji. Nowoczesne formy pozyskiwania kandydatów stają się standardem. Wiele mówi się o SMAC – nowym trendzie w HR wynikającym z połączenia czterech technologii – Social, Mobile, Analytics oraz Cloud. Jak wygląda proces rekrutacji w XXI wieku i co to oznacza dla studentów i absolwentów wchodzących na rynek pracy?

Mateusz Żydek, ekspert rynku pracy w Randstad Polska, uważa, że cyfrowa rewolucja, z którą mamy do czynienia w branży rekrutacyjnej jest częścią szerszego zjawiska obecnego w naszym codziennym życiu. – Obie strony procesów rekrutacyjnych korzystają z usług bankowych, robią codzienne zakupy i zamawiają towary przez internet, regularnie wykorzystują też aplikacje mobilne do załatwiania bieżących spraw. Podobnego komfortu, znanego z zastosowania cyfrowych ułatwień w świecie konsumentów, zarówno kandydaci, jak i rekruterzy spodziewają się dziś także po procesie rekrutacji – zauważa. Z raportu „Polska jako cyfrowy challenger. Cyfryzacja nowym motorem wzrostu dla kraju i regionu”, przygotowanego przez McKinsey & Company, wynika, że w ostatnim czasie tempo rozwoju cyfrowej gospodarki w Polsce znacząco przyspieszyło. W latach 2012–2016 rosła ona o 7 proc. rocznie, co było dwukrotnie wyższym wynikiem niż w największych krajach UE.

Narzędzia na nowe czasy

W obliczu tych faktów także dla branży rekrutacyjnej istotne jest, aby podążać za zmianami i odpowiednio dostosowywać metody dotarcia i komunikacji z potencjalnymi kandydatami. – Nowoczesne technologie umożliwiają sprawne dotarcie do interesującej nas grupy odbiorców, jednocześnie pozwalając młodym ludziom na szybkie i łatwe zapoznanie się z ofertami pracy, np. poprzez popularne serwisy społecznościowe, jak Facebook, Twitter czy Instagram – mówi Aleksandra Topolewska, ekspert rynku pracy z agencji zatrudnienia Manpower. Troska o dobre doświadczenia kandydatów w procesie rekrutacji i selekcji związana jest z coraz bardziej popularnym w branży HR pojęciem „candidate experience”. Obejmuje ono wprowadzanie takich rozwiązań czy procedur, które sprawiają, że proces rekrutacji staje się szybki, wygodny i komfortowy dla każdej ze stron. Oferty pracy są również lokowane w grach komputerowych, publikowane na portalach społecznościowych czy szyfrowane w kodach QR. – Pierwsze spotkanie kandydata z ofertą pracy jest dziś zupełnie przypadkowe – ma ona nas sama znaleźć i uwieść, najlepiej tam, gdzie jesteśmy na co dzień. Oferta w dodatku ma nas skusić, a więc może na przykład zaprosić do niezobowiązującej zabawy, która w rzeczywistości okaże się pierwszym etapem oceny kompetencji. Mają tu zastosowanie wszelkie rozwiązania z zakresu grywalizacji, czyli wykorzystywania schematów i mechanizmów znanych z gier – wyjaśnia Mateusz Żydek.

Cyfrowa rekrutacja

Warto wiedzieć, że do pierwszego etapu rekrutacji, polegającego na selekcji kandydatów, coraz więcej firm „zatrudnia” już sztuczną inteligencję typu bot-algorytm. – Bot poszukuje kandydatów w bazie firm, w internecie i oszczędza nawet 30% czasu konsultantów. Niektóre firmy rekrutacyjne wprowadzają zaawansowane narzędzia analityczne, które obserwują zachowania użytkowników danego portalu. Dzięki temu rekruterzy mogą przesyłać oferty pracy dostosowane do profilu zawodowego, aspiracji i zainteresowań kandydata. Ostatnio popularne stały się również gry rekrutacyjne, które nie bazują na dotychczasowym doświadczeniu kandydata, ale oceniają jego umiejętności, zdolności logicznego myślenia, podejmowania złożonych decyzji i kreatywność – wyjaśnia Ewa Worotyńska-Kos, doradca zawodowy i personalny w Biurze Karier, Centrum Współpracy z Gospodarką, Innowacji i Transferu Technologii Politechniki Łódzkiej. Także sama rozmowa rekrutacyjna coraz częściej odbywa się wirtualnie i jest wystarczająca do podjęcia decyzji o zatrudnieniu. – Narzędzia takie jak Skype, WebEx czy WhatsApp z powodzeniem umożliwią wirtualne spotkanie. Działa to na korzyść kandydata, w szczególności tego, który dopiero poszukuje pierwszej pracy i ważnym czynnikiem jest dla niego elastyczność ze strony pracodawcy. Dodatkowo nie musi on angażować wtedy swojego czasu na dojazd do biura, a rozmowę może przeprowadzić z innego miasta lub państwa – zauważa Aleksandra Topolewska, ekspert rynku pracy z Manpower.

Nasza obecność w sieci

Zdaniem rekruterów studenci i absolwenci zbierający pierwsze doświadczenia zawodowe mogą fakt przeniesienia procesu rekrutacji do sieci wykorzystać z dużą korzyścią dla siebie. Jak to zrobić? – Przemyślana aktywność w mediach społecznościowych i skuteczne budowanie marki osobistej pozwalają – nawet mimo dotychczasowego braku doświadczeń zawodowych – przebić się i zaistnieć w świadomości rekurterów. Do niedawna kandydaci, którzy stawiali pierwsze kroki na rynku pracy, takiej szansy w zasadzie nie mieli. Nie mogli pokazywać zaangażowania, zainteresowania tematyką, chwalić się swoją wiedzą i praktycznymi umiejętnościami zdobytymi na studiach, które mogą się okazać istotne z punktu widzenia pracodawcy – zauważa Mateusz Żydek. W branży HR istnieje zgoda co do tego, że w XXI wieku wizerunek w sieci ma ogromne znaczenie w procesie poszukiwania pracy. – Ponad 70% polskich rekruterów sprawdza konto kandydata w mediach społecznościowych – podkreśla Ewa Worotyńska-Kos z Biura Karier Politechniki Łódzkiej. – Aby sprostać nowoczesnej rekrutacji, trzeba być widocznym w internecie, a więc mieć swoje konta na portalach branżowych, biznesowych i rekrutacyjnych – dodaje.

Zadbaj o wizerunek

Ułatwienia wynikające z możliwości, jakie daje internet w kontekście rekrutacji, to z całą pewnością ogromna szansa dla młodych kandydatów, którzy obecnie mogą poszukiwać pracy z dowolnego miejsca na świecie, o dogodnej dla siebie porze i wykorzystując ciekawą formułę. Warto jednak pamiętać, że zmiany, jakie przyniosła rewolucja cyfrowa, niosą ze sobą także pewne ryzyko. – Rekruter może dotrzeć do informacji, których nie poznałby podczas klasycznej rozmowy rekrutacyjnej. Dlatego tak ważne jest świadome budowanie wizerunku w sieci. Informacje o naszych umiejętnościach, zainteresowaniach i doświadczeniu zawodowym mogą pomóc w znalezieniu wymarzonej pracy. Unikajmy natomiast agresji, błędów językowych, wulgarności i dwuznacznych zdjęć publikowanych w powszechnie dostępnych portalach – tego typu działania na pewno nie zadziałają na naszą korzyść w oczach pracodawcy – radzi Dorota Ciężka, Consultant HRK.

Stawiający pierwsze kroki na rynku pracy, oprócz aktywności na internetowych portalach branżowych, rekrutacyjnych oraz dobrego CV, powinni także rzetelnie przygotować do rozmowy kwalifikacyjnej, zapoznając się wcześniej z profilem firmy, wymogami na dane stanowisko oraz zakresem obowiązków. – Do tego etapu dochodzi około 10–20% kandydatów, którzy aplikowali na dane stanowisko. Dlatego właściwe przygotowanie do rozmowy z pracodawcą to najważniejszy etap, którego nie można pominąć, jeśli naprawdę chcemy otrzymać konkretną posadę – podsumowuje Ewa Worotyńska-Kos.

Autorka: Beata Pałac