Umiejętności interpersonalne mają duże znaczenie szczególnie dla firm konsultingowych, które na etapie rekrutacji weryfikują potencjał kandydatów w tym obszarze. Które z nich są najważniejsze? Bez których trudno będzie nam zdobyć pracę w branży audytorskiej, doradczej czy konsultingowej? Co możemy zrobić, by z sukcesem rozwijać się w obszarze kompetencji miękkich jeszcze przed podjęciem pierwszych zawodowych wyzwań?

Z analizy Manpower Group wynika, że niedobór talentów w Polsce znacząco wzrósł w ostatnich latach. Dziś już 81% pracodawców odczuwa wyzwania w obszarze rekrutacji kandydatów posiadających odpowiednie kompetencje, zarówno twarde, jak i miękkie. Aktualny rynek pracy wymaga od kandydatów połączenia tych kompetencji niezależnie od branży. Specjalistyczna wiedza zawodowa, oraz konkretne kwalifikacje, choć niezbędne, nie są już wystarczające, by otrzymać pracę. Szczególnie teraz, gdy rynek pracy bardzo dynamicznie się zmienia, wysoko ceni się u pracownika elastyczność w działaniu oraz umiejętność przyswajania nowej wiedzy i dopasowania się do aktualnej sytuacji – komentuje Magdalena Kwak-Wójcik, doradca zawodowy z Biura Karier UJ.

Co się liczy w konsultingu

Paula Rejmer, Managing Director Professional Recruitment w The Adecco Group, potwierdza, że jeszcze kilka lat temu w wielu zawodach najważniejsze były twarde, mierzalne umiejętności. Liczyła się znajomość konkretnych narzędzi, programów, rozwiązań. Dziś zwłaszcza w branżach związanych z doradztwem kluczem są umiejętności, które sprawiają, że lepiej poradzimy sobie np. w kontakcie z klientem, z analizą informacji czy współpracą z zespołem. Pamiętajmy też, że w branży konsultingowej pracujemy dziś szybciej i intensywniej, na co ogromny wpływ ma rozwój technologiczny. Niezbędne okazują się kompetencje, które pozwalają skutecznie mierzyć się ze zmianami, elastycznie dopasowywać i adaptować w dynamicznym środowisku – podkreśla. Ponieważ praca konsultanta polega na pełnieniu roli eksperta i doradcy w konkretnej dziedzinie, wymaga ona szczególnych cech i umiejętności w zakresie kompetencji miękkich i twardych. Wykonywanie zawodu konsultanta, audytora czy doradcy wymaga dzielenia się wiedzą, udzielania wsparcia w rozwiązywaniu problemów, a przede wszystkim sugerowania często niestandardowych rozwiązań, dopasowanych do indywidualnych potrzeb klientów. To właśnie charakter tych zadań dowodzi, jak kluczową rolę w konsultingu odgrywają kompetencje miękkie. Trzeba bowiem mieć na uwadze, iż klienci i projekty permanentnie się zmieniają, podobnie jak ich oczekiwania. Za tym idzie konieczność dostosowywania stylu pracy oraz sposobu komunikacji do danej sytuacji – dodaje Katarzyna Turowska-Lange, manager w Hays Poland.

Kluczowe kompetencje

Ponieważ większość ról w tym sektorze obejmuje bezpośredni kontakt z klientami, w trakcie takich interakcji kluczowe stają się umiejętności komunikacyjne, uważa Martyna Delura, Senior Finance Consultant w Randstad Polska. U pracowników z tego sektora konieczna jest otwartość i wnikliwość, które pozwolą poznać firmę, którą będziemy audytować lub której będziemy doradzać. Poznawanie organizacji oznacza zresztą nie tylko kontakt z osobami zarządzającymi, ale też na przykład z pracownikami technicznymi, dlatego umiejętność dostosowania sposobu komunikowania się do poszczególnych interesariuszy jest niezwykle pomocna w codziennych zadaniach – wyjaśnia i dodaje: – Ważne są też umiejętności z zakresu pracy w projektach, umiejętność planowania zadań oraz systematyczność.

COVID-19 a kompetencje miękkie

Wartość kandydatów umiejących efektywnie komunikować się na wielu poziomach wzrosła znacząco w dobie pandemii, kiedy to większość firm przeszła na tryb pracy zdalnej bądź zaczęła operować w modelu hybrydowym. Częściowa lub pełna praca zdalna wymusiła na pracownikach stosowanie wielu kanałów  komunikacji, takich jak spotkania online, telekonferencje, czaty czy narzędzia do kolaboracji. Niezwykle ważna jest umiejętność kreatywnego szukania rozwiązań w trudnych sytuacjach, tak aby osiągnąć oczekiwaną wartość biznesową w optymalnym czasie. Pracownicy muszą też nauczyć się szybko radzić sobie z nieznanymi sytuacjami i samodzielnie podejmować decyzje – zauważa Marta Szymańska, regionalny menedżer ds. rekrutacji stałej w firmie rekrutacyjnej Manpower.

Wyzwania w dobie pandemii

Ponieważ duża część zadań w audycie, doradztwie czy konsultingu zależy od kontaktu z przedstawicielami firm, dla których świadczy się usługi, przejście do kontaktu zdalnego uwidoczniło podobne wyzwania do tych, które pojawiają się w zdalnej nauce czy innych zawodach, które musiały częściowo przenieść się do świata online. Osoby, które dopiero wchodzą na rynek pracy, będą miały na pewno większą swobodę w korzystaniu z takich narzędzi cyfrowych, ale powinny pamiętać, że w trybie zdalnym trudniejsze może być poznanie pełnego zakresu działalności klientów oraz ich potrzeb, jak również budowanie z nimi relacji opartej na zaufaniu. Wymaga to większego wyczulenia i gotowości do częstszego kontaktu z przedstawicielami klienta, który musi być bardziej dostępny w zakresie swojego zaangażowania w realizowany projekt czy udzielania informacji, które mogą być istotne z punktu widzenia zadań audytorskich czy konsultingowych – komentuje Martyna Delura, Senior Finance Consultant w Randstad Polska.

Jak kształtować kompetencje miękkie?

Jeśli naszą ambicją jest praca dla wiodących, globalnych firm konsultingowych, warto jeszcze przed podjęciem właściwej aktywności zawodowej samodzielnie nabywać i kształtować kompetencje poszukiwane przez czołowych pracodawców z tego obszaru. Na początek warto obrać sobie dwie lub trzy kompetencje, które oceniamy u siebie najniżej, i skoncentrować się na ich rozwoju. Jest wiele sposobów na rozwój umiejętności społecznych, ponieważ tak naprawdę korzystamy z nich na co dzień także w życiu prywatnym. Jeśli naszym celem będzie podniesienie zdolności komunikacji, to warto uważniej obserwować, czy nasze komunikaty są poprawnie rozumiane, czy nasze prośby są realizowane zgodnie z założeniem. Podobna zasada obowiązuje przy negocjacjach. Zachęcam do obrania celu, który chcemy osiągnąć. Jeśli został osiągnięty, to warto przeanalizować, w jaki sposób udało się tego dokonać i co było kluczowe w tym procesie. Ważne jest to, aby świadomie rozwijać te wybrane kompetencje, na co dzień zwracać na nie uwagę, analizować i wprowadzać zmiany, jeśli zachodzi taka potrzeba – radzi Katarzyna Turowska-Lange z Hays Poland. Co jeszcze możemy zrobić, aby podnieść swoje szanse na znalezienie dobrej pracy w sektorze konsultinowym? Cenionym sposobem są wszelkie programy stażowe czy rozwojowe, wymiany studentów. Warto angażować się w przedsięwzięcia wymagające współpracy, np. wolontariat. Dobrze jest szukać dostępnych opcji i brać udział w rozwijających wydarzeniach, szkoleniach, kursach, również online – zwraca uwagę Paula Rejmer z The Adecco Group. W tym celu warto śledzić strony uniwersyteckich Biur Karier, które oferują studentom i absolwentom udział w kursach organizowanych wspólnie z przedstawicielami firm i instytucji. Jest to doskonała okazja, aby nabywać i rozwijać kompetencje z zakresu komunikacji, pracy zespołowej, zarządzania czasem, stresem oraz wielu innych – komentuje Magdalena Kwak-Wójcik z Biura Karier UJ. Ponadto w ramach naszych cykli mentoringowych organizujemy spotkania z ekspertami z różnych branż (w tym z przedstawicielami branży konsultingowej), podczas których studenci mają okazję bliżej przyjrzeć się dziedzinie, która szczególnie ich interesuje, oraz dowiedzieć się więcej o oczekiwaniach pracodawcy – dodaje.  

Beata Pałac